Gölge Öğretmen Nasıl Olunur?

Gölge öğretmen, özel gereksinimleri olan çocukların eğitim ve sosyal hayatlarında daha aktif, bağımsız ve uyumlu olmalarını sağlamak amacıyla bire bir destek sunan bir eğitim profesyonelidir. Çoğunlukla otizm spektrum bozukluğu, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu DEHB, öğrenme güçlüğü, down sendromu gibi tanılara sahip çocuklarla çalışır. "Gölge" kelimesi, öğretmenin çocuğun yanında sürekli bir destek sağladığını, ancak dikkat çekmeden, bir rehber gibi onun gelişimine eşlik ettiğini ifade eder. Gölge öğretmen, çocuğun bireysel ihtiyaçlarına yönelik destek sağlayarak hem akademik hem de sosyal alanda ilerlemesine katkıda bulunur.

Gölge Öğretmenin Görevleri Nelerdir?

Gölge öğretmenler, özel gereksinimli çocukların eğitim ve sosyal hayatında daha etkin bir rol oynamasını sağlamak amacıyla birçok alanda görev alır. Bu görevler, çocuğun bireysel ihtiyaçlarına ve eğitimin sürdüğü ortamın dinamiklerine göre şekillenmektedir. İşte gölge öğretmenin başlıca görevleri:

Çocuğun Özel Gereksinimlerine Uygun Destek Sağlamak - Gölge öğretmen, çocuğun bireysel özelliklerini ve özel gereksinimlerini göz önünde bulundurarak ona okul hayatında eşlik eder. Çocuğun öğrenim süreçlerini kolaylaştıracak fiziksel veya sözel yönergeler verir ve bu yönergeleri zamanla azaltarak çocuğun bağımsız hareket etmesine yardımcı olur. Nihai hedef, çocuğun bağımsız olarak hem akademik hem de sosyal hayatını sürdürebilmesidir.

Aile, Okul ve Çocuk Arasında Köprü Olmak - Eğitim ortamında aile, okul ve çocuk arasında aracı rolü üstlenir. Çocuğun bireysel eğitim planlarının BEP oluşturulmasında öğretmenler ve aile ile iş birliği yapar. Aile ve okul arasındaki iletişimi güçlendirerek çocuğun gelişimi için gerekli olan destek mekanizmasının etkin bir şekilde çalışmasını sağlar.

Sınıf İçi Uyum ve Katılımı Desteklemek - Gölge öğretmen, sınıf ortamında çocuğun aktif olarak derslere katılmasını sağlamak için gerekli düzenlemeleri yapar. Örneğin:

• Etkinlik veya ders çizelgelerini çocuğun ihtiyaçlarına göre uyarlamak.
• Zaman takibi materyalleri hazırlamak.
• Pekiştirme sistemleri oluşturmak.

Bu tür düzenlemeler, çocuğun öğrenim sürecini kolaylaştırır ve sınıf içindeki bağımsızlığını artırır.

Öğrenim Sürecini Bireyselleştirmek - Özel gereksinimli çocukların farklı öğrenme ihtiyaçları olduğu göz önüne alınarak işlenen ders konuları, çocuğun kapasitesine göre bireyselleştirilir. Gölge öğretmen, çocuğun bu konuları anlamasına yardımcı olur ve öğrenme sürecini destekler. Aynı zamanda çocuğun derslere aktif bir şekilde katılmasını teşvik eder.

Sosyal ve İletişim Becerilerini Geliştirmek - Gölge öğretmen, çocuğun sosyal hayata uyum sağlaması için bire bir destek sağlar.

• Çocuğun akranlarıyla sağlıklı iletişim kurmasını destekler.
• Teneffüs, etkinlik, gezi veya gösteri gibi sınıf dışı aktivitelerde rehberlik yapar.
• Sosyal beceriler geliştirmesine yardımcı olur.
  Bu süreçte, çocuğun arkadaş ilişkileri kurması ve okul ortamına uyum sağlaması hedeflenir.

Davranış Yönetimi ve Problemlerin Çözümü - Davranış problemi, hiperaktivite veya dikkat eksikliği gibi sorunlar yaşayan çocuklarda, gölge öğretmen davranış yönetim prosedürleri uygular. Bu süreçte:

• Olumsuz davranışları azaltmaya yönelik stratejiler geliştirir.
• Çocuğun öfke kontrolü ve problem çözme becerilerini destekler.
• Olumlu davranışları teşvik eder ve pekiştirir.

Bu çalışmalar, çocuğun sosyal ve akademik ortamlarda daha uyumlu bir birey haline gelmesini sağlar.

Çocuğun Bağımsızlığını Kazandırmak - Gölge öğretmenin uzun vadeli amacı, çocuğun ihtiyaç duyduğu destek seviyesini kademeli olarak azaltarak bağımsız hale gelmesini sağlamaktır. Çocuğun yeterli bağımsızlığa ulaştığı noktada, gölge öğretmen kendini geri çeker ve çocuğun sınıf öğretmeniyle yaşıtları arasında tamamen bağımsız olarak hareket etmesine zemin hazırlar.

Gölge öğretmenler, hem eğitim hem de sosyal hayatta çocuğa eşlik ederek, onun potansiyelini ortaya çıkarmasında kritik bir rol oynar. Eğitim ortamında yaptığı uyarlamalar ve sağladığı bireysel destek sayesinde çocuğun özgüven kazanmasına, sosyal çevresiyle uyum sağlamasına ve daha bağımsız bir birey olmasına yardımcı olur.

Nasıl Gölge Öğretmen Olunur?

Gölge öğretmen olmak için belirli bir alanda resmi eğitim şartı bulunmamakla birlikte, ilgili alanlarda eğitim almak büyük bir avantaj sağlar. Özel eğitim öğretmenliği, çocuk gelişimi, psikoloji veya rehberlik ve psikolojik danışmanlık PDR bölümlerinden mezun olmak, mesleğe girişte en güçlü altyapıyı oluşturur. Ayrıca, özel eğitim alanında çeşitli sertifika programlarına katılmak da önemli bir adımdır. ABA terapi, oyun terapisi ve davranış yönetimi gibi eğitimler bu alanda çalışmak isteyenler için faydalıdır.

Özel gereksinimli çocuklarla çalışma deneyimi edinmek, bu alanda kariyer yapmak isteyenler için kritik öneme sahiptir. Rehabilitasyon merkezlerinde gönüllü olarak çalışmak veya çocuklarla ilgili projelere katılmak, adayların tecrübe kazanmasını sağlar. Bu deneyimler, çocukların bireysel ihtiyaçlarını anlamada ve onlara uygun çözümler geliştirmede yardımcı olur.

Gölge öğretmenler, çalıştıkları çocukların psikolojik ve akademik ihtiyaçlarını anlayabilmek için çocuk psikolojisi ve özel eğitim alanında bilgi sahibi olmalıdır. Çocuğun güçlü ve zayıf yönlerini analiz ederek uygun eğitim yöntemlerini belirlemek, bu mesleğin en kritik parçalarından biridir.