Bilişim Suçları ve Cezaları

Teknolojinin hayatımızı dönüştürdüğü bu çağda, bilgiye ulaşmak artık sadece birkaç tıklama uzağımızda. Ancak bu kolaylık, bazı riskleri de beraberinde getiriyor. Özellikle internetin yaygınlaşmasıyla birlikte, bilişim suçları günümüzde hem bireyleri hem de kurumları hedef alan önemli bir tehdit hâline geldi. Peki, bilişim suçları nelerdir ve bu suçları işleyenleri hangi cezalar beklemektedir? Bu yazımızda, Türk Ceza Kanunu çerçevesinde bilişim suçlarını detaylı şekilde ele alıyoruz.

Bilişim Suçu Nedir?

Bilişim suçları, bilgisayarlar, akıllı telefonlar, tabletler gibi dijital sistemler kullanılarak işlenen suçlardır. Bu suçlar sadece teknik bilgiye sahip kişiler tarafından değil, sıradan kullanıcılar tarafından da bilinçli veya bilinçsiz şekilde işlenebilir. Şifre kırma, banka hesaplarını ele geçirme, sahte kimlik oluşturma, verileri değiştirme ya da sistemleri çökertme gibi eylemler bu kapsama girer.

Türk Ceza Kanunu’nda Bilişim Suçları

Türkiye’de bilişim suçları, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 243 ila 246. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Bu maddeler, dijital ortamda işlenen suçları ve bunlara karşı uygulanacak yaptırımları açıkça ortaya koyar.

TCK 243 – Bilişim Sistemine Girme

Bir kişinin yetkisi olmadan bir bilişim sistemine girmesi ya da sistemde kalmaya devam etmesi bu suç kapsamında değerlendirilir.

Cezası: Bir yıla kadar hapis veya adli para cezası.

Eğer fail, sistemdeki verileri değiştirir veya silerse, ceza altı aydan iki yıla kadar hapis olarak artar.

TCK 244 – Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme

Bilişim sisteminin çalışmasının engellenmesi, verilerin değiştirilmesi ya da yok edilmesi gibi eylemler bu madde kapsamında suç sayılır.

Cezası: Bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası.

Suçun kamu kurumları ya da bankalara karşı işlenmesi hâlinde ceza artırılır. Eğer fail bu eylemlerden maddi çıkar elde ederse, ayrıca iki yıldan altı yıla kadar hapis ve adli para cezası uygulanır.

TCK 245 – Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması

Başkasına ait banka veya kredi kartının izinsiz kullanılması, sahte kart üretilmesi veya bu kartlarla harcama yapılması da bilişim suçları arasındadır.

Cezası: Üç ila altı yıl arasında hapis cezası ve beş bin güne kadar adli para cezası.

Kart klonlama, internet üzerinden kart bilgileriyle alışveriş yapma gibi eylemler bu madde kapsamına girer.

TCK 245/A – Yasak Cihaz veya Program Kullanımı

Bilişim suçlarını kolaylaştırmak amacıyla yazılım veya cihaz üretmek, satmak, dağıtmak veya kullanmak da suçtur.

Cezası: Bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası.

Örneğin keylogger, şifre kırıcı programlar ya da sahte hesap üretici yazılımlar bu kapsama girer.

TCK 246 – Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri

Eğer bir şirket veya kurum, bilişim suçlarının işlenmesine olanak tanır ya da bu suçlardan fayda sağlarsa, doğrudan cezai sorumluluk doğmaz; ancak güvenlik tedbirleri uygulanır.

Bunlar arasında faaliyet durdurma, lisans iptali ya da el koyma gibi yaptırımlar bulunabilir.

Bu da ilginizi çekebilir: Rüşvet Suçunun Cezası Nedir?

Günümüzde En Sık Karşılaşılan Bilişim Suçları

Bilişim suçları, teknolojik gelişmelere paralel olarak çeşitlenmektedir. Son yıllarda en çok karşılaşılan suçlar arasında şunlar yer alıyor:

• Kişisel verilerin izinsiz ele geçirilmesi
• Kimlik bilgisi üzerinden sahte sosyal medya hesabı açılması
• Fidye yazılımları (ransomware) ile dosyaların şifrelenmesi
• Sahte alışveriş siteleriyle yapılan dolandırıcılıklar
• Deepfake görüntülerle şantaj
• Kripto para cüzdanlarının çalınması

Bu suçların çoğu, hem Türk Ceza Kanunu hem de Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) ve 5651 sayılı yasa kapsamında yargılanabilir.

Mağdur Olan Ne Yapmalı?

Bilişim suçuna maruz kalan bir kişi ya da kurum, öncelikle delilleri toplamalı, ekran görüntüleri almalı ve durumu belgelemelidir. Ardından en yakın Cumhuriyet Savcılığı’na veya Emniyet Genel Müdürlüğü Bilişim Suçları Birimi’ne başvurmalıdır. Gerekirse Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) da sürece dahil edilebilir.

Korunmak İçin Alınabilecek Önlemler

Bilişim suçlarına karşı bireysel önlemler de en az hukuki önlemler kadar önemlidir. İşte dikkat edilmesi gereken bazı noktalar:

• Güçlü ve karmaşık şifreler kullanın.
• Şüpheli e-posta ve bağlantılardan uzak durun.
• Güvenilir olmayan sitelerden alışveriş yapmayın.
• Güncel antivirüs ve güvenlik yazılımları kullanın.
• Sosyal medyada özel bilgilerinizi paylaşmaktan kaçının.

Bilişim suçları, sadece teknik bir konu değil; aynı zamanda toplumsal bir bilinç meselesidir. Gelişen teknolojiyle birlikte bu suçların çeşitlenmesi kaçınılmazdır. Ancak bireylerin, kurumların ve devletin bilinçli ve koordineli şekilde hareket etmesiyle dijital dünyayı daha güvenli hâle getirmek mümkündür. Unutulmamalıdır ki dijital ortamda yapılan her eylem bir iz bırakır ve bu izler, hukuken ciddi sonuçlar doğurabilir.