APHB SGK Sigorta Türü Nedir? 506 APHB Ne Demektir?

Sigortalı çalışanların hizmet dökümünde gördüğü, işverenlerin düzenlemekle yükümlü olduğu “APHB nedir, kapsamı nelerdir, nasıl düzenlenir?” gibi soruların cevabını içerikte bulabilirsiniz.

APHB Nedir?

“APHB ne demek?” sorusuna kısaca “Aylık Prim ve Hizmet Belgesi” baş harflerinden oluşan kısaltma şeklinde yanıt vermek mümkün. İşverenlerin hazırlayıp SGK’ya gönderdiği bir çeşit sigorta türü olan APHB işçinin çalışma hayatını güvenceye alır. “APHB sigorta türü nedir?” sorusuna da kısaca işverenlerin çalışana yaptırdığı güvence türü yanıtı verilebilir.

Çalışan bilgilerine yer verilen APHB belgesi her işçi için bir aylık olarak hazırlanır, sadece 4A personelleri kapsar. Çalışanın bugün ve gelecekte emekli olduğu zaman karşılaşabileceği sağlık sorunlarını karşılamayı ve denetlemeyi amaçlar.

“4A APHB nedir?” sorusuna 4/A’ya bağlı olarak çalışanların “Aylık Prim ve Hizmet Belgesi” yanıtı verilir. Aynı çalışanlar emekli olduğunda APHB sigorta kolu kapsamında yapılan prim ödemelerinden yararlanır. 4a APHB emekli maaşı sigorta statüsü içine dahildir.

506 sayılı kanunda hizmet dökümünde APHB belgesinin zamanında verilmesi zorunlu tutulmuştur. Bu nedenle “506/APHB ne demek?” sorusunu kanunlarla açıklamak gerekir. 2008 yılı 10. ay öncesindeki sigortalı çalışma günleri 4A APHB belgesinde 506 kodu ile gösterilir. 1 Ekim 2008 tarihi ve sonrasında sigortalı çalışanlar 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’na tabi olduğunu işaret eden 5510 SK 4/A kodu ile gösterilir.

2012 yılında meslek kodunun işveren tarafından bildirilmesini zorunlu tutan bir kanun çıkarılmıştır. Bu nedenle bu tarih öncesinde 506 sayılı kanuna tabi olduğunu gösteren “506 meslek kodu” ABPH belgelerinde boş olabilir. 2012 yılından itibaren hazırlanan tüm belgelerde 506/ APHB kodu bulunur.

APHB Belgesinde Hangi Bilgiler Yer Alır?

APHB sigorta türü 4/A yani bir iş yerinde sözleşmeli olarak çalışan işçileri kapsar. İşverenler çalışanları için her ay SGK’ya vermekle yükümlü olduğu APHB belgesinde şu bilgilere yer verir:

• Sigortalının ad, soyad, T.C. kimlik no, sigorta kolu, meslek kodu, statüsü (APHB), sicil no
• Prime esas kazanç, ödeme gün sayısı, prim günleri, çalışılan gün sayısı, işe giriş – çıkış tarihleri
• İşyeri numarası, ünitesi, belge bildirge dönemi, belge kodu ve türü

APHB Primine Dâhil Olan Kazançlar Nelerdir?

İlgililer için “APHB sigorta nedir?” sorusuna yanıt verdikten sonra kapsamından da bahsetmek gerekir. 506 APHB primine dahil olan kazançlar şunlardır:

• Sigortalının hak ettiği ücretler
• Prim, ikramiye ödemeleri
• Özel sağlık sigortası ya da bireysel emeklilik sistemi ödemeleri

İşverenler APHB'yi Nasıl Düzenlemelidir?

Sigorta statüsü APHB olan işçiler için işverenlerin belge düzenleme konusuna dikkat etmesi gerekir. Zamanında teslim edilmeyen ya da yanlış düzenlenen belgeler işçinin kayıt dışı sayılmasına neden olur. Bu nedenle APHB belgeleri şu formatta düzenlenir:

• SGK tarafından hazırlanan form üzerinde işverenin doldurması gereken yerler boşluklu bırakılır.
• İşveren SGK’dan formu bilgisayar ortamında indirerek ya da kurumdan temin ederek belgeyi doldurur.
• İşverenin şahsına ait adı, soyadı, iş yerinin adresi, iletişim bilgileri, vergi numarası ya da T.C. kimlik numarası form üzerinde ilgili yere yazılır.
• Çalışanın SGK sicil numarası, kişisel bilgileri, prime esas kazançları (hak edilen – istihkak), ilgili ay işe giriş – çıkış tarihi, çalışılmayan gün (eksik gün) bilgileri doldurulur.

APHB Bildirimi Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler

İşverenler için olduğu kadar çalışanlar için de “APHB ne demek?” sorusunun cevabını bilmek önemlidir. Çünkü işverenin hatası sonucu işçinin kayıt dışı kalıp hak kaybına uğramaması için çalışanların belli aralıklarla e-Devlet üzerinden ulaşabilecekleri bu belgeyi takip etmeleri önerilir. İşveren de personelini zarara uğratmamak için APHB sigorta türü ile ilgili bildirim yaparken bunlara dikkat etmelidir:

• Belge mahiyet alanına “asıl, ek, iptal” bilgilerine işaret eden kod girilmelidir.
• Çalışan sigorta durumuna uygun iki basamaklı kodlardan biri kaydedilmelidir.
• Sigortalı çalışan bilgilerinde yer alan “maaş almayı hak ettiği gün sayısı” bilgisi “prim ödeme günü” bölümüne, “ay içinde hak kazanılan ücret” ise “prime esas kazanç / hak edilen ücret” kısmına yazılmalıdır.
• Sigortalıya o ay prim ya da ikramiye gibi farklı ek ödemeler yapılacaksa ay içinde ödenen ücretin brüt toplamı kaydedilmelidir.
• T.C. vatandaşı olanların “sicil no” kısmına kimlik numarası, yabancı uyruklu olanların NVİ Genel Müdürlüğü’nden alınan 11 haneli numarası girilmelidir.

APHB Belgesi ile İlgili Dikkat Edilmesi Gerekenler

“Sigorta statü APHB ne demek?” sorusuna yanıt verilen bu içerikte özellikle dikkat edilmesi gereken bazı unsurlardan bahsetmek gerekir. APHB sigorta statü durumunu resmi olarak kayıtlara geçiren bildirim her ay işveren tarafından hazırlanır, sonraki ayın en geç 23’üne kadar internetten e-Bildirge aracılığıyla verilir. 23’ünden sonra belgeler SGK’ya fiziki form olarak teslim edilir.

Bildirgenin geç gönderildiği dönemlerde işveren her sigortalı başına bir aylık asgari ücretin 5’te 1’i kadar ceza ödemek zorunda kalır. Bildirgenin hiç verilmediği dönemlerde işverene aylık asgari ücretin 2 katı oranında ceza kesilir. Bu nedenle işverenin bildirim dönemlerini takip edip uyması önemlidir.

İşveren bünyesindeki personelleri başka bir işverene geçici olarak devrederse bildirim verme sorumluluğu yeni işverene geçer. Fakat bu durumda yeni işveren bildirgeyi kanuni süre içinde asıl iş yerine, asıl işveren de SGK’ya bildirmelidir. İşçi devri durumları için yeni işverene kanuni bildirim süresinden en az 1 hafta kısa süre tanınması önerilir.