Türkiye'de çalışanların maaşlarından yapılan yasal kesintiler, belirli kanunlar ve düzenlemeler doğrultusunda yapılır. Bu kesintiler, çalışanların sosyal güvenlik haklarını korumak, devletin gelirini sağlamak ve diğer yasal yükümlülükleri yerine getirmek için gereklidir. 2025 yılı için bordro üzerindeki yasal kesintiler, sosyal güvenlik primleri, gelir vergisi ve damga vergisi gibi unsurları içeriyor. Bu yazıda, 2025 yılı itibarıyla bordrodaki yasal kesintilerin detayları ele alınacaktır.
Sosyal güvenlik primleri, çalışanların sosyal güvenlik haklarını sağlamak amacıyla yapılan kesintilerdir. Türkiye’de sosyal güvenlik primleri, hem çalışanın hem de işverenin ortaklaşa ödemesi gereken bir yükümlülüktür. Bu kesintiler, aşağıdaki gibi belirlenmiştir:
· SGK Katkı Payı: Çalışanın maaşından, %14 oranında bir kesinti yapılır.
· İşsizlik Sigortası Katkı Payı: Çalışanın maaşından, %1 oranında bir kesinti yapılır.
İşveren Sosyal Güvenlik Prim Kesintisi:
· SGK Katkı Payı: İşveren, çalışanın brüt maaşından %20,75 oranında bir kesinti yapar.
· İşsizlik Sigortası Katkı Payı: İşveren, çalışanın brüt maaşından %2 oranında bir kesinti yapar.
Toplamda, sosyal güvenlik prim kesintileri şu şekilde hesaplanır:
· Çalışan payı toplamı: %15 (SGK ve işsizlik sigortası)
· İşveren payı toplamı: %22,75 (SGK ve işsizlik sigortası)
Bunun yanı sıra, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 81. maddesinin (ı) bendine göre, belirli şartları sağlayan işverenler için SGK işveren payında %5 indirim uygulanabilir. Bu durumda, işverenin toplam SGK primi işveren payı %17,75'e düşer.
Prime Esas Kazanç Taban ve Tavan Tutarları:
2025 yılı için aylık SGK taban tutarı 26.005,50 TL olarak belirlenmişken, SGK tavanı ise 195.041,40 TL olarak belirlenmiştir. Bu tutarların üstünde gelir elde edenler için, prim kesintisi bu tavana kadar uygulanır.
Bu da ilginizi çekebilir: 2025 Gelir Vergisi Tarifesi ve Dilimleri
Gelir vergisi, çalışanın elde ettiği gelire göre hesaplanır ve belirli dilimler üzerinden kesinti yapılır. 2025 yılı itibarıyla, gelir vergisi hesaplamasında asgari ücret üzerinden yapılan istisnalar devam edecektir.
Özellikle 2024 yılında getirilen tüm ücretler için asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi kesinti tutarı kadar gelir vergisi istisnası, 2025 yılında da uygulanacaktır. Bu, asgari ücretli çalışanlar için daha düşük vergi ödemesi anlamına gelir.
Gelir vergisi dilimlerine göre hesaplama şu şekilde yapılır:
İlk dilim (0-158.000 TL arası gelir için): %15
İkinci dilim (158.000 TL ile 330.000 TL arası gelir için): %20
Üçüncü dilim (330.000 TL ile 1.200.000 TL arası gelir için): %27
Dördüncü dilim (1.200.000 TL ile 4.300.000 TL arası gelir için): %35
Beşinci dilim (4.300.000 TL ve üstü gelir için): %40
Gelir Vergisi İstisnası: 2024'te başlayan ve 2025'te devam eden asgari ücret üzerinden yapılan gelir vergisi istisnası, çalışanların vergi yükünü hafifletmeye devam edecektir. Bu, özellikle asgari ücretle çalışanları ve düşük gelirli çalışanları doğrudan etkileyecektir.
Damga vergisi, çalışanın maaşından yapılan bir diğer yasal kesintidir. Damga vergisi, 2025 yılı itibarıyla yüzde 0,759 olarak uygulanmaya devam edecektir. Damga vergisi, brüt maaş üzerinden hesaplanır ve bu tutar üzerinden vergi uygulanır.
Damga Vergisi İstisnası: Asgari ücretle çalışanların maaşlarının asgari ücret seviyesine kadar olan kısmı için damga vergisi istisnası uygulanır. Bu da, asgari ücretle çalışanların damga vergisinden muaf olmalarını sağlar.
Örneğin, brüt maaşı 50.000 TL olan bir çalışanın damga vergisi hesaplaması şu şekilde yapılır:
Damga Vergisi Matrahı: 50.000 TL
Damga Vergisi İstisnası: 26.005,50 TL (brüt asgari ücret tutarı)
Damga Vergisi Matrahı (İstisna Sonrası): 50.000 TL - 26.005,50 TL = 23.994,50 TL
Hesaplanan Damga Vergisi Tutarı: 23.994,50 TL x %0,759 = 182,12 TL
Bordro hesaplamasında, brüt maaştan net maaşa ulaşılana kadar birkaç adım takip edilir. İşte tipik bir hesaplama süreci:
Brüt kazanç toplamı: Brüt maaş + tüm menfaatler ve ek ödemeler
SGK matrahı: Brüt kazanç - istisnalar (örneğin, ayni yemek ödemesi)
SGK prim kesintisi: SGK matrahı * %14 (çalışan payı)
İşsizlik sigortası kesintisi: SGK matrahı * %1 (çalışan payı)
Gelir vergisi: Gelir vergisi matrahı * ilgili vergi dilimi
Damga vergisi: Brüt kazanç * %0,00759
Toplam kesinti: SGK, işsizlik sigortası, gelir vergisi ve damga vergisi
Net maaş: Brüt maaş - toplam kesinti
Bu süreç, hem çalışanın hem de işverenin mali yükümlülüklerini netleştirir.
eleman.net'te her gün yüzlerce yeni iş ilanı yayınlanıyor. Hayalindeki işe başlamak için özgeçmiş oluştur ve sana en uygun ilanlara başvur.
Hemen Özgeçmiş OluşturBu siteyi kullanmadan önce verileriniz hakkında aydınlatma metnini, gizlilik ve üyelik koşullarını inceleyebilirsiniz.