Yabancı İşçi Çalıştırma Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Ülkemizde göçmen sayısının artmasıyla beraber yabancı işçilerin de pek çok sektörde çalıştığını görmek mümkündür. Ancak yabancı işçi çalıştırmak isteyen işverenlerin Bu konu hakkında detaylı bilgi sahibi olmaları ve belirlenmiş olan kurallara uymaları gerekir. Aksi takdirde cezai işlem uygulaması ile karşılaşma ihtimalleri söz konusudur.

Yabancı İşçi Çalıştırma Şartları Nelerdir?

Yabancı işçi çalıştırma konusu, bazı kriterlerin yerine getirilmesi koşuluna ve Çalışma Bakanlığı tarafından verilen izne bağlıdır. Sektör fark etmeksizin her koşulda yabancı işçi çalıştırmaya başlamadan önce izin alınması gerekir. Yabancılar, işverenleri olmadan kendi adlarına çalışma iznini alamazlar. Çalışma izninin alınması için de bazı koşulların karşılanması gerekir.

Yabancılar için çalışma izni başvuruları eğer kişi yurt dışında ise Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliklerine yapılmalıdır. Eğer çalışacak kişi yurt içinde ise direkt olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yapılması gerekir. Bu başvurular elektronik ortamda yapılır. Bakanlık, usulüne uygun şekilde yapılan başvuruları; belgelerin eksiksiz olması durumunda en geç 30 gün içinde sonuca bağlar. İzinler, belge olarak düzenlenir. Başvurular 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ve Yönetmeliğinde belirlenmiş olan usul ve esaslara uygun biçimde yapılmazsa reddedilir. Bu usul ve esaslar şu şekildedir:

• Yurt içinden yapılacak başvuru için en az 6 aylık oturma izninin alınmış olması gerekir.
• Yabancı işçilerin çalışacağı iş yerlerinde en az 5 Türk vatandaşının da çalışması zorunlu tutulur. Bu rakam, sadece bir tane yabancı işçi çalıştırmak isteyen işverenler için geçerli olur. Birden fazla yabancı işçinin çalıştırılması durumunda ise her yabancı işçi için 5 Türk vatandaşının çalıştırılması gerekir.
• Yabancı işçi çalıştırmak için izin isteyen iş yerlerinin ödenmiş sermayesinin minimum 100.000 TL olması gerekir. Sermaye şartının uymaması fakat ihracat yapılması durumunda ise son yıl ihracat tutarının 250.000 ABD Doları ya da yıllık cirosunun 800.000 TL olması gerekir.
• İş yeri tarafından yabancı işçilere ödenmesi gereken maaş, çalışanın hem görevi hem de yapacağı işle orantılı şekilde olmalıdır. Ayrıca mutlaka asgari ücretten fazla olması gerekir.

Yabancı İşçi Çalıştırma Cezası Nedir?

Yabancı işçi çalıştırma cezası; Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde çalıştırılması kanuni açıdan yasak olan kişilerin kayıt dışı bir şekilde çalıştırılması durumunda uygulanır. Kaçak yabancıların resmi başvurular ile izinler alınmadan çalıştırılması, son derece ağır maddi yaptırımları da beraberinde getirir. Türkiye’de çalışma izni almadan çalışan işçilere belirli miktarlarda idari para cezası uygulanır. Bu ceza miktarı ise her yıl yapılan düzenlemeler sonucunda artırılır. Çalışma izni olmayan yabancıları çalıştıran işverenlere de her yabancı için para cezası uygulanır. Çok sayıda kaçak işçi çalıştıran işverenlere ekstra katlanan miktarlarda ceza kesilir. Para cezası alan iş yerlerinin aynı yıl içinde yeniden kaçak işçiler çalıştırdığının tespit edilmesi durumunda ise para cezası bir kat artırımlı şekilde uygulanır.

Çalışma izni bulunmayıp iş yeri sahibi olan kaçak yabancılar da farklı yaptırımlara tabi tutulur. Ayrıca sigortasız şekilde Türk işçi çalıştıran yabancıya da yine para cezası uygulanır. Çalışma izni bulunmadan iş yeri çalıştıran kişilerin ise iş yerleri mühürlenir. Yabancıların iş yeri açmaları ya da bir başkasının yanında çalışmaları için mutlaka çalışma izni belgesi almaları gerekir. Bu belgeyi alan yabancılar, ülke sınırları içinde ticari faaliyetlerde bulunabilir.

Çalışma izni belgesi almış olan yabancıların da sigorta bildirimlerinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapması gerekir. İzinsiz şekilde çalışan yabancı uyruklu kişiler ise sınır dışı edilir. Bununla beraber yabancı kaçak işçilerin sınır dışı edilmeleri noktasında gerekli olan masraflar da çalıştıkları iş yerinden rücu edilir. Yabancıları kaçak şekilde işçi olarak çalıştıran iş yerlerine ise geriye dönük biçimde ceza kesilir. İş yerlerinin yabancıları kaçak olarak çalıştırması ile ilgili incelemeyi ise Sosyal Güvenlik Kurumu yürütür. Bu noktada geriye dönük şekilde 5 yıllık bir süre için inceleme yapılır. Ayrıca yabancıların kaçak şekilde çalıştırıldığının tespit edilmesi durumunda da iş yerine kanunda öngörülen oranlarda ceza uygulanır.

Yabancı Personel için Çalışma İzni Nasıl Alınır?

Yabancı personel için çalıştırma izni Türkiye’den ve yurt dışından olmak üzere iki şekilde alınır. Türkiye’den yani yurt içi çalışma izni başvurusu; lisans öğrencileri ayrı tutulacak şekilde minimum 6 aylık şekilde alınmış ikamet iznine sahip yabancılar için yapılır. Bu başvuruyu gerçekleştirmek için şu prosedürleri izlemek gerekir:

• Çalışma Bakanlığı’nın resmi web sitesinden online şekilde başvuru yapılmalıdır.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; 6735 Sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu ve diğer ilgili mevzuat çerçevesinde hem belgeleri hem de çalışma izni başvurusunu inceler. İncelemenin ardından başvuru sonucu online şekilde bildirir.

Yurt dışından çalışma izni başvurusu ise geçerli bir ikamet izni bulunmayan ya da yurt dışında yaşamını sürdüren yabancılar için vatandaşı olduğu ya da ikamet ettiği ülkede bulunan Türk konsoloslukları üzerinden yapılır. Türkiye’nin yurt dışı temsilciliklerine başvuru yapmak için gerekli olan belgeler şöyledir:

• Pasaportun hem aslı hem fotokopisi
• Çalışma vizesi için yapılan başvuru formu
• 2 adet fotoğraf
• İş sözleşmesi

İşverenlerin konsolosluk tarafından verilen referans numarası ile 10 gün içinde Çalışma Bakanlığı’na online şekilde başvuruda bulunmaları gerekir. Gönderilen belgeler tam ve eksiksiz ise Çalışma Bakanlığı ortalama 30 günde başvuruyu sonuçlandırır. Vizesini alan yabancıların Türkiye’ye 90 gün içinde giriş yapmaları gerekir.

Yabancı İşçi Çalıştırma Harçları 2024

Yabancı iş çalıştırma ücreti ve harçları 2024 yılı için şu şekildedir:

• Süreli Çalışma İzin Belgesi (1 yıl): 7.345,0 TL
• Süreli Çalışma İzin Belgesi (2 yıl): 14.690,0 TL
• Süreli Çalışma İzin Belgesi (3 yıl): 22.035,0 TL
• Süresiz Çalışma İzni: 73.480,60 TL
• Çalışma İzni Kart Bedeli: 565,00 TL
• Geçici Koruma Çalışma İzni: 2.732,40 TL

Yabancı İşçi Nereden Bulunur?

İşletmeniz için Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayan çalışanlar arıyorsanız, Eleman.net'in işe alım danışmanlık hizmeti SEÇ|YERLEŞTİR uygulamasından yararlanabilirsiniz. İlk olarak, işletmeniz için ihtiyaç duyduğunuz pozisyona ait nitelikleri ve gereksinimleri bize iletin. SEÇ|YERLEŞTİR ekibimiz, başta yapay zeka destekli aday havuz sistemimiz olmak üzere tüm kanallarını kullanarak pozisyona uygun en iyi adayları belirler. Tüm mülakatları ve değerlendirmeleri yapar. Pozisyona en uygun adayları kısa sürede işe yerleştirmeniz için size iletir. Hizmetin detayları ve süreç hakkında bilgi almak için Eleman.net'e ulaşabilirsiniz.