Cari hesap nedir? Cari hesap takibi nasıl yapılır?

İşletmelere ait gelir ve giderler dengesinin sorunsuz şekilde ilerleyebilmesinde cari hesap önemli bir rol oynar. Mal veya hizmet tedariğinde oluşan giderler ile satış sonrası oluşan alacak durumu gibi bilgilerin toplandığı cari hesap işletmelerin net durumlarını görmelerine olanak sağlar. Peki, tam olarak cari hesap ne demek? İşletmeler açısından cari hesap takibi nasıl yapılır?

Çok sayıda ticari işlemlerin gerçekleştiği işletmelerde giderlerin ve alacakların takibinin iyi yapılması gerekir. Gelir ve gider dengesini doğru bir şekilde hesaplamayan işletmeler farklı sorunlarla karşı karşıya kalabilirler. İşte bu noktada devreye giren cari hesap işletmelerin net durumlarını görmelerine olanak tanırken, aynı zamanda gelir ve giderlerin birbirinden çıkarılmasının ardından işletmenin hangi aşamada olduğunu gösterir. Kısaca “cari hesap nedir?” sorusuna müşteriler ve tedarikçiler arasındaki çeşitli işlemlerin kaydedildiği ve düzenlendiği bir hesap türü yanıtı verilebilir.

Cari Hesap Takibi Nasıl Yapılır?

Cari hesap takibi, işletmeleri finansal sağlığını ve nakit akışının düzenlemesine yardımcı olurken bu takip aynı zamanda işletmenin mali durumunu kontrol etmeyi sağlar. Hesap takibini düzenli yapmak işletmeler açısından finansal riskleri azaltır. Cari hesap takibi yaparken uygulanabilecek bazı adımlar şöyle sıralanabilir:

• Tüm sürecin düzenli olarak ilerleyebilmesi adına hem mal veya hizmet alımının sağlandığı tedarikçiye ait tüm bilgiler hem de satışın gerçekleştirildiği ait müşteriye ait gerekli bilgiler kayıt altına alınmalı ve oluşabilecek problemler karşısında bu bilgiler kullanılarak gerekli adımlar atılmalı.
• Müşteri ya da teradikçi yapılan işlemlerle ilgili bir itirazda bulunduğunda ya da ortaya bir anlaşmazlık çıktığında işlem kayıtları devreye girer. Elinizdeki verileri göstererek uyuşmazlığın nedenini ilgili kişiye aktarabilir istenilen değişiklikleri yapmasını talep edebilirsiniz eğer kayıtlar kontrol edildiğinde sorun sizdeyse siz de kayıtları baz alarak gerekli adımları daha kolay atabilirsiniz.
• Cari hesap bakiyelerinin düzenli olarak güncellenmesi gerekir aksi takdirde alacağınız ya da ödemelerinizde açıklar ya da fazlalar çıkabilir.
• Süreç değerlendirmesi yaparken oluşan açık ya da fazla raporlaştırılarak işletmenin atması gereken adımları yapması sağlanır veya hesap normal şekilde çıkması durumunda işlemlerin sorunsuz bir şekilde ilerlediği tespit edilmiş olur.
• Vadeye göre alacakları ve borçları sınıflandırmak gerekir. Alacağınız uzun vadede borcunuz ise yakın vadede ise burada bir açık oluşabilir bu da mali açıdan şirketi zor durumda bırakabilir. Hem alacağa hem de borçlara yaşlandırma ya da bir diğer adıyla tarihlendirme yaparak olası kötü senaryoların önüne geçebilirsiniz.
• Vadesi dolmak üzere olan alacaklar ve ödemeler için ilgili kişilerle iletişim kurarak gerekli uyarılar yapılabilir. Bu noktada iletişim bilgilerinin de düzenli olarak kaydedilmesi ve gerektiğinde kullanılmak üzere kontrollerin gerçekleştirilmesi gerekir.

Manuel şekilde ilerlemek istemeyen işletmeler ise bu konuda oldukça geniş kapsamlı hizmetler sunan cari hesap yazılımlarını satın alarak takibi sistematik olarak buradan da gerçekleştirebilirler. Bu yazılımlar bir nevi online cari hesap defteri olarak kabul edilebilir. QuickBooks, Xero, Zoho Books, Fresh Books, Wawe ve Sage 50 en çok kullanılan cari hesap yazılımları arasında yer alır. Siz de bu tüm bilgilerin takibi için bu yazılımları değerlendirebilirsiniz.

Cari Dönem Nedir?

Cari dönem, kısa belirli bir tarih aralığını ifade eden bir muhasebe terimi olarak isimlendirilebilir. Genellikle finansal raporların hazırlandığı bu dönem tipik olarak yıllık, aylık, 3 aylık ya da 6 aylık dönemleri içerir. Burada işletmenin kendi durumunu hangi aralıklarla net olarak görmek istediği devreye girer. Örneğin, bir işletme 1 Ocak'tan 31 Aralık'a kadar süren bir mali yıl kullanıyorsa, 1 Ocak - 31 Aralık tarihleri arasındaki dönem cari dönemi temsil eder.

Cari Hesap Sözleşmesi Nedir?

Cari hesap sözleşmesi tarafların tanımı, işlem koşulları, cari hesap bilgileri, işlem kayıtları, vade tarihleri ve uyuşmazlık çözümü gibi bilgileri içeren iki taraf arasındaki finansal işlemleri düzenleyen bir sözleşme türü olarak tanımlanabilir. Cari hesap mutabakatı her iki tarafın da ticari haklarını korurken aynı zamanda iş tanımının daha şeffaf ve kurala dayalı bir şekilde ilerlemesini sağlar.

Cari Hesap Borcu Nedir?

Cari hesap borcu bir işletmenin müşterilerine ya da tedarikçilerine karşı olan finansal yükümlülüğünü ifade eder. Müşterilere karşı olan borçta işletme ürünü ya da hizmeti satmıştır ancak teminat verdiği ürün ya da hizmeti henüz teslim etmemiştir. Bu da onu müşteriye karşı cari hesap borçlu yapar. Tedarikçiye karşı olan borç türünde ise işletme hizmeti ya da ürünü satarak ücretini almıştır ancak tedarikçisine gereken ödemeyi gerçekleştirmemiştir. Bu nedenle cari hesap borç/alacak ilişkisi düzenli bir şekilde takip edilmeli özellikle vade kuralını atlamadan işlemlerini gerçekleştirmelidir. Aksi takdirde cari hesap icra takibi kaçınılmaz olacaktır.

Cari Bakiye Nedir?

Cari bakiye, bir işletmenin cari hesaplarında yer alan finansal işlemlerin sonucunda ortaya çıkan toplam borç ve alacak farkını ifade eder. Cari hesap bakiyesi, bir hesabın pozitif (borçlu) veya negatif (alacaklı) olduğunu belirler ve bu, işletmenin veya kişinin finansal durumunu yansıtır. Yani cari hesap örneği içerisinde bakiye pozitif çıkması durumunda borçlarınızı henüz ödemediğiniz anlamına gelir. Cari hesap ekstresi içerisinde negatif bir sonuç çıkarsa bu da alacaklarınızı henüz alamadığınız anlamını taşır.

Cari Kod Nedir?

"Cari kod" terimi genellikle işletmelerin veya kuruluşların müşterilerini veya tedarikçilerini tanımlamak için kullanılan benzersiz bir tanımlayıcı numarayı ifade eder. Bu kodlar, işletmelerin cari hesaplarını düzenli bir şekilde yönetmelerine ve müşteri veya tedarikçi bilgilerini kolayca ayırt etmelerine yardımcı olur. Cari kodlar, her işletmenin kendi ihtiyaçlarına göre oluşturulabilir ve genellikle rakam ve harf kombinasyonlarından oluşur. Örnek olarak, bir işletme müşteri tanımlamaları için "C001," "C002" gibi bazı cari kodlar kullanabilir. Bu, işletmenin her müşteriyi benzersiz bir şekilde tanımlamasına yardımcı olur. Müşteri gerekli ödemeyi gerçekleştirmezse cari hesap alacağı icra takibi işletme tarafından başlatılabilir.

Cari Oran Nedir?

Cari oran, bir işletmenin likidite durumunu değerlendirmek için kullanılan önemli bir finansal orandır. Cari oran, işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeyebilme yeteneğini ölçer. Bu oran, işletmenin cari varlıklarının, cari borçlarına oranını ifade eder. Oran hesaplaması yaparken “Cari Oran = Cari Varlıklar / Cari Borçlar” formülü kullanılır. Kısa vadeli borçlarını ödeyemeyeceğini gören işletmeler burada farklı önlemleri devreye alarak oluşabilecek problemler için hazırlığını yaparlar.

Cari Hesap Ekstresi Nedir?

Cari hesap ekstresi, bir işletmenin veya kişinin finansal işlemlerini ve cari hesaplarını düzenli olarak takip etmek amacıyla hazırlanan bir dökümandır. İşletmelerin müşterileri veya tedarikçileri ile olan finansal ilişkilerini ve işlemlerini kayıt altına alır. Bu belge, cari hesaplardaki alacaklar, borçlar ve işlem geçmişi hakkında oldukça detaylı bilgiler sunar.

Ekstre içerisinde cari hesap sahibi, cari hesap numarası, işlem tarihi, işlem türü (satış, alış, ödeme, tahsilat, iade) işlem açıklaması, işlem tutarı, toplam alacak ve borçlar gibi bilgiler yer alır. Bu ekstre işletmelerin finansal hesaplarını ve ticari ilişkilerini düzenli olarak izlenmesine yardımcı olur. Müşteri veya tedarikçilerle olan finansal işlemleri açıklığa kavuşturur ve muhasebe kayıtlarını düzenler.