Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Nedir? İşverenler İçin Tam Rehber

02-04-2025

İşverenler için iş sözleşmeleri çalışanlarla kurulan iş ilişkisinin temelini oluşturur. Özellikle belirsiz süreli iş sözleşmesi, iş hayatında en yaygın kullanılan sözleşme türlerinden biridir. Peki, belirsiz süreli iş sözleşmesi tam olarak nedir? İmzalanmazsa ne olur? İşçi bu sözleşmeyle çalışırken işten çıkarılabilir mi?

Belirsiz süreli iş sözleşmesinin avantajlarını, işverenler için doğurduğu yükümlülükleri ve fesih süreçlerini detaylıca ele aldık. Ayrıca, tazminat hakkı, ihbar süresi ve sözleşmenin belirli süreli hale dönüşüp dönüşemeyeceği gibi kritik konulara da açıklık getirdik. Eğer iş sözleşmeleriyle ilgili en doğru bilgileri edinmek ve hukuki risklerden kaçınmak istiyorsanız, okumaya devam edin.

Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Nedir?
Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi İmzalanmazsa Ne Olur?
Belirsiz Süreli İş Sözleşmesiyle Çalışan Bir İşçi İşten Çıkarılabilir mi?
Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Belirli Süreli Hale Dönüştürülebilir mi?
Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Her Yıl Yenilenmek Zorunda mı?
Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Nasıl ve Ne Zaman Sona Erer?
Belirsiz Süreli İş Sözleşmesinde İhbar Süresi Var mı?
Belirsiz Süreli İş Sözleşmeli Çalışan Tazminat Alabilir mi?

Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Nedir?

Belirsiz süreli iş sözleşmesi, işin bitiş tarihi belli olmayan ve süresiz olarak devam eden bir çalışma ilişkisini tanımlar. İşveren ve çalışan arasında yapılan bu sözleşmede taraflardan biri iş ilişkisini sona erdirene kadar geçerliliğini korur.

Bu sözleşme türü, devamlı ve uzun vadeli iş ilişkileri için tercih edilir. Çalışana iş güvencesi sağlarken, işverene de uzun süreli çalışanlarla istikrarlı bir iş ortamı oluşturma avantajı sunar. Belirsiz süreli iş sözleşmesi, belirli süreli sözleşmeden farklı olarak otomatik olarak sona ermez. Ancak işveren veya çalışan tarafından feshedilmesi durumunda, iş kanununda belirtilen ihbar ve tazminat yükümlülükleri devreye girer.

Bu da ilginizi çekebilir: İşten Çıkarma Süreci Nasıl Olmalı?

Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi İmzalanmazsa Ne Olur?

İş sözleşmesi yazılı olmasa bile bir çalışan fiilen çalışmaya başladıysa ve iş ilişkisi devam ediyorsa kanunen belirsiz süreli iş sözleşmesi kabul edilir. Yani, işveren ve çalışan arasında yazılı bir sözleşme olmasa da çalışma süresi belirsizse ve iş kesintisiz devam ediyorsa iş hukuku bu durumu belirsiz süreli iş ilişkisi olarak değerlendirir. Ancak, yazılı bir sözleşme olmaması taraflar arasında anlaşmazlık yaşanması durumunda büyük sorunlara yol açabilir.

Özellikle ücret, çalışma saatleri, yan haklar ve fesih koşulları gibi konular net şekilde belirlenmediği için işverenler iş güvencesi ve tazminat yükümlülükleri konusunda dezavantajlı duruma düşebilir. Bu yüzden işverenler için yazılı bir belirsiz süreli iş sözleşmesi imzalamak, ileride doğabilecek anlaşmazlıkları önlemek adına en sağlıklı yoldur. Peki, bu sözleşme kapsamında çalışan bir işçi işten çıkarılabilir mi? Bir sonraki bölümde bunu ele aldık

Belirsiz Süreli İş Sözleşmesiyle Çalışan Bir İşçi İşten Çıkarılabilir mi?

Belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışan bir işçi işten çıkarılabilir. Ancak işverenin bu süreci iş kanununa uygun şekilde yönetmesi gerekir. Çalışanı işten çıkarmak isteyen işveren, ihbar süresine uymak ve gerekiyorsa kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür.

Eğer işçi haklı bir neden olmaksızın işten çıkarılırsa, çalışan işe iade davası açma hakkına sahip olabilir. Örneğin, işverenin geçerli bir sebep göstermeden iş sözleşmesini feshetmesi işçinin iş güvencesi kapsamında korunmasını sağlar.

Öte yandan, haklı fesih durumları söz konusu olduğunda ihbar süresine uyulmadan derhal işten çıkarma mümkündür.

Bu da ilginizi çekebilir: Haksız Fesih Nedir?

Örneğin;

Çalışanın ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranması
İşyerinde hırsızlık, dolandırıcılık gibi suçlar işlemesi
Uzun süre işe devamsızlık yapması

Bu gibi durumlarda işveren iş sözleşmesini tazminat ödemeden feshedebilir. Peki, işveren belirsiz süreli bir iş sözleşmesini belirli süreli hale dönüştürebilir mi? Bir sonraki bölümde bunu inceledik.

Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Belirli Süreli Hale Dönüştürülebilir mi?

Belirsiz süreli iş sözleşmesi belirli süreli hale dönüştürülemez. İş kanununa göre belirli süreli iş sözleşmesi ancak başlangıçta net bir zaman dilimiyle yapılabilir ve süresi dolduğunda sona erer. Ancak, belirsiz süreli iş sözleşmesi her iki tarafın da mutabakatıyla ve belirli koşullar altında belirli süreli bir sözleşmeye dönüşebilir. Bu durumda iş sözleşmesinin içeriğinde yapılan değişiklikler yazılı hale getirilmelidir.

Fakat bu dönüşümde dikkat edilmesi gereken önemli bir husus var. Belirli süreli sözleşmeler yalnızca geçici işlerde kullanılabilir. Yani, bir çalışanı sürekli bir pozisyonda çalıştırmak için belirsiz süreli sözleşme tercih edilmelidir. Eğer işveren, mevcut işin niteliğine bağlı olarak çalışanını belirli süreli sözleşme ile çalıştırmaya karar verirse, her yeni sözleşmede süreyi belirleyerek iş ilişkisini yasal çerçevede sürdürmelidir.

Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Her Yıl Yenilenmek Zorunda mı?

Belirsiz süreli iş sözleşmesi her yıl yenilenmek zorunda değildir. Belirsiz süreli iş sözleşmesi süresiz olarak geçerlidir ve taraflardan biri feshetmedikçe devam eder. Yani, belirsiz süreli sözleşmelerin otomatik yenilenmesi söz konusu değildir. Bu tür sözleşmelerde, iş ilişkisinin devam edip etmeyeceğine karar verme hakkı tamamen işveren ve çalışan arasında yapılan anlaşmaya dayalıdır. Eğer işveren ve çalışan belirli aralıklarla sözleşme koşullarını gözden geçirme kararı alırlarsa, bu bir yenileme olarak değerlendirilebilir, ancak yasal olarak yenileme zorunluluğu yoktur.

Bu da ilginizi çekebilir: İzinsiz Yabancı İşçi Çalıştırmanın Cezası 2025

Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Nasıl ve Ne Zaman Sona Erer?

Belirsiz süreli iş sözleşmesi fesih yoluyla sona erebilir. Fesih işlemi ya işveren ya da çalışan tarafından yapılabilir. Fesih de belirli kurallara tabidir. İşveren, geçerli bir sebep sunarak iş sözleşmesini sonlandırabilir. Çalışan da kendi isteğiyle sözleşmeyi feshedebilir.

İşverenin fesih hakkı, iş kanununda belirtilen geçerli sebeplere dayanmalıdır. Örneğin, çalışanın devamsızlık yapması, ahlak dışı davranışlar sergilemesi veya işyerinde düşük performans göstermesi gibi durumlar işverenin fesih hakkını kullanabilmesine neden olabilir. Ancak fesih sırasında ihbar süresine uyulması gerekir.

Çalışan ise kendi isteğiyle işten ayrılmak isterse yine ihbar süresine uyarak sözleşmeyi sonlandırabilir. Çalışan, iş yerindeki olumsuz şartlar veya kişisel sebepler nedeniyle fesih hakkını kullanabilir.

Belirsiz Süreli İş Sözleşmesinde İhbar Süresi Var mı?

Belirsiz süreli iş sözleşmesinde ihbar süresi vardır. İhbar süresi hem işverenin hem de çalışanın iş sözleşmesini feshetmek istediğinde karşı tarafa bildirimde bulunması gereken süreyi ifade eder. İhbar süresi işçinin çalışma süresine göre değişir ve iş kanununda belirlenen süreler çerçevesinde işler.

Örneğin:

6 aydan az süreyle çalışanlar için: 2 hafta
6 ay-1,5 yıl arasında çalışanlar için: 4 hafta
1,5 yıldan fazla çalışanlar için: 6 hafta

İhbar süresi, işverenin veya çalışanın işten çıkarmadan önce karşı tarafa belirli bir süre bildirimde bulunmasını zorunlu kılar. Bu süre, çalışanı veya işvereni mağdur etmeden iş ilişkisinin sona erdirilmesine olanak tanır. İhbar süresi içinde çalışılmadığı takdirde, işverenin ücret ödeme yükümlülüğü doğar.

Belirsiz Süreli İş Sözleşmeli Çalışan Tazminat Alabilir mi?

Belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışan bir işçi, kıdem tazminatı alabilir. Ancak tazminat hakkı bazı şartların yerine getirilmesine bağlıdır. Çalışanın aynı işyerinde en az 1 yıl süreyle çalışmış olması gerekir. Ayrıca iş sözleşmesinin sona ermesi, işverenin haksız feshi ya da çalışanın haklı sebeplerle işten ayrılması gibi durumlarda tazminat hakkı doğar.

Kıdem tazminatı, çalışanın işyerinde geçirdiği her yıl için 30 günlük ücret olarak hesaplanır. Yani bir yıl çalışan bir kişi, 30 gün ücretini tazminat olarak alır. Tazminat ödemesi işten çıkarılmadan önce ihbar süresine uyulması şartıyla yapılır.

Etiketler : firma rehberi, mevzuatlar

Okuyucu Yorumları

Siz de aklınızdaki soruları sorabilir, konuyla ilgili fikirlerinizi paylaşabilirsiniz.

Bu haber için yorum bulunmamaktadır.