Bağış ve Yardımlar Gider Olarak Nasıl Gösterilir?

Türkiye'yi sarsan 6 Şubat depremleri sonrasında ülke genelinde devasa bir destek seferberliği başladı ve işletmeler de yardım kampanyalarıyla kolları sıvadı. Böylelikle Türkiye’de uygulanan yasal mevzuatlarda şirketlere tanınan bir hak olan bağış ve yardımların gider olarak kaydedilerek vergiden düşülmesi konusu bir kez daha gündeme geldi.

Peki, işletmelerin yaptığı bağış ve yardımlar nasıl muhasebeleştirilir? Konu ile ilgili tüm merak ettiklerinizi ve detayları sizin için hazırladığımız rehberimizde bulabilirsiniz.

Gider Gösterme ve Vergiden Düşme Nedir?

“Bağış ve yardımlar gider yazılır mı?” sorusunu yanıtlamadan önce gider gösterme ve vergiden düşme kavramlarını açıklamakta fayda var. Gider gösterme işlemi, şirketlerin faaliyetleri nedeniyle yaptıkları harcamaların bir kısmını gider göstererek, yapılan harcamaların kurum kazancından düşülmesini sağlar. Gider gösterme işlemi Kurumlar Vergisi Kanunu esaslarına uygun bir şekilde yapılmalıdır. İşletmelerin faaliyetleri ve iş amacıyla yaptıkları harcamalar gider gösterilebilir. Ülkemizde yasal mevzuatlardan biri olan Vergi Usul Kanunu, hangi harcamaların gider olarak kabul edildiğini belirler. Bu bağlamda bazı harcamalar gider olarak kabul edilirken bazı harcamalar ise gider olarak kabul edilmez.

Vergiden düşme kavramı ise gider gösterme işlemi sonrasında verginin yeniden hesaplanmasıdır. Vergiden düşülen giderler, kurumlar vergisi matrahının azalmasını sağlar. Kurumlar vergisinin yanı sıra bazı durumlarda vergiden düşme neticesinde KDV ödenmemesi şeklinde de olabilir.

Hangi Bağış ve Yardımlar Vergiden Düşer?

Ülkemizde yürürlükte olan Kurumlar Vergisi Kanunu'nda yer alan 10'uncu Madde, çeşitli bağış ve yardımların, kurumlar vergisi matrahı hazırlanırken kurum kazancından düşülebilmesini sağlamaktadır. Vergi matrahı düzenlenirken yapılan bağış ve yardımların kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmesi şartı aranır. İşletmelere kanuni olarak tanımlanan bu hak sayesinde toplum refahına katkı sağlayan yardım ve bağışların devlet tarafından sunulan vergi desteğinin teşvik edilmesi amaçlanır. Gelir İdaresi Başkanlığınca yürütülen vergi desteği niteliğindeki düzenlemeye göre, şirketler nakdi ve ayni yardımları vergiden düşebilmektedir. Bağış ve yardımlar listesi kapsamındaki nakdi bağış ve yardımlar, doğrudan parasal destekleri içerirken; ayni yardım ve bağışlar ise söz konusu malların veya hizmetlerin tutarları üzerinden hesaplanır.

Nakdi ve ayni yardımların gider kaydedilerek muhasebeleştirilmesi için belirlenen kriterler ise şöyle:

• Bağışlar veya yardımların Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenen vergi muafiyeti kapsamında tanımlanan AFAD ve Kızılay gibi kurum ve kuruluşlara yapılması.
• Yardım ve bağışa konu olan tutarların şirketlerin finansal karı ile sınırlı olması. Bir başka deyişle şirketler, ilgili mali yıl içerisindeki karının üzerinde, şirketi zarara düşürecek tutarları vergiden düşemez.
• Takvim yılı içerisinde yapılan yardım ve bağışlar toplam meblağı bir sonraki yıla aktarılamaz.

Nakdi ya da ayni olarak yapılan yardım ve bağışlar niteliğine göre tamamen ya da kısmen vergiden düşülebilir. Tamamı vergiden düşülebilen bağışlar, Kurumlar Vergisi Kanunu`nun 10. Madde`sinde sıralanmıştır. Kanunun ilgili maddesine göre, sağlık, eğitim ve din tesislerine yapılan bağışlar ile kültür ve turizm bağışlarının tamamı kurumlar vergisi matrahı hesaplanırken vergi matrahından düşülebilir. Kurumlar Vergisi Kanunu 10. Madde başlığının altındaki tanımlamaları inceleyerek “Hangi bağışlar vergiden düşer?” sorunuza kapsamlı yanıt bulabilirsiniz.

Bağış ve Yardımlar Nasıl Muhasebeleştirilir?

Kanunlarda tanımlanan koşullara uygun bir şekilde yapılan bağışlar, yardımların şirket bilançolarına uygun tutarlardaki kısmı vergiden düşülebilir. Sadece GİB tarafından belirlenen listedeki bir vakıf ya da kuruluşa yapılan bağış ve yardımlar muhasebeleştirilebilir. Peki, bağışlar vergiden nasıl düşer? Gerekli şartları sağladıktan sonra yapılan yardımlar ve bağışlar faturaya yazarak muhasebeleştirilir. Faturalar, kurumlar vergisi matrahı belirlenirken toplam tutardan düşülür. Böylece şirketler, yardım ve bağış için teşvik edilirken; devlet de vergiden feragat ederek ihtiyaç sahiplerinin zaruri durumlarının giderilmesine katkı sağlar.