Gelir vergisi, bireylerin ve işletmelerin elde ettikleri gelir üzerinden devlete ödemekle yükümlü olduğu bir vergi türüdür. Bu vergide oran ve hesaplama yöntemleri kazanca ve kazancın miktarına göre değişkenlik gösterebilir. Gelir vergisi hesaplama, vergi dilimleri ve ödemeler hakkında tüm merak ettikleriniz için içeriğin devamını okuyabilirsiniz.
Vergi geliri, devletin vatandaşlardan ve işletmelerden topladığı vergilerden elde ettiği toplam gelirdir. Bu gelir devletin kamu hizmetlerini finanse etmek için kullanılır. Vergi gelirinin kaynakları arasında gelir vergisi, kurumlar vergisi, katma değer vergisi (KDV), özel tüketim vergisi (ÖTV) gibi vergiler vardır. Devletin temel gelir kaynaklarından biri olan vergi, sağlıklı bir kamu maliyesi için kritik öneme sahiptir.
Gelir Vergisi Kanunu, gelirin ne olduğunu ve özelliklerini ele alırken tanımın kapsamı dışında kalan değerleri ayrı maddede anlatır. Unsurlar olarak tanımlanan bu değerler, gelire giren kazanç ve irat olarak kabul edilir.
Gelir Vergisi Kanunu`na göre gelirin unsurları şunlardır:
Gelir vergisi mükellefliği “Tam mükellefiyet” ve “Dar mükellefiyet” olmak üzere ikiye ayrılır. Tam mükellefler şunlardır:
Tüm kazançları dolayısıyla gelir vergisi ödeyen tam mükelleflerin yanı sıra dar mükellefler de vardır. Dar mükellefler ise Türkiye’de yerleşik olmayan kişilerdir. Bu kişiler yalnızca Türkiye içerisinde elde ettiği kazançlardan vergilendirilir.
Serbest meslek kazançları da gelir vergisine tabi tutulur. Serbest meslek sahiplerine yaptıkları işlerden dolayı ödeme yaparken, ödemeyi yapan kişilerin gelir vergisi kesintisi yapması gerekir. Bu kişilerin ne kadar ve nasıl gelir vergisi ödeyeceği her yıl Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen oranlara göre yapılır.
Kâr üzerinden hesaplamaların yapıldığı gelir vergisi, bireylerin bir yıl içerisinde elde ettikleri kazanca göre hesaplanır. Bu kazanca göre gerçek kişiler belli vergi dilimlerine girerler. Dolayısıyla da kazançlarından ilgili dilime göre gelir vergisi ödemeleri gerekir. Bu ödemeler çalışanların aylık maaşlardan düşer. Serbest çalışanlar ise kendi gelir vergilerini belirlenen tarihlerde ödemek zorundadır.
Gelir vergisi dilimleri her yıl değişir. Buna göre de çalışanların maaşlarından düşmeye başlar. Bir kişinin geliri ne kadar fazlaysa ödediği vergi miktarı da o kadar artar. Gelir vergisi dilimleri 2023 yılı için şu şekildedir:
Gelir vergisi hesaplaması, her yıl belirlenen vergi tarifelerine göre yapılır. Hesaplama işlemi oldukça kolaydır. Aylık kazancı 10 bin TL olan kişinin yıllık kazancı 120 bin TL’dir. Bu kişi 2023 yılı için kazancının ilk 70 bin TL’si için %15’lik gelir vergisi öder. Kalan 50 bin TL’lik kısımda ise 70 bin TL’yi geçtiği için ikinci vergi dilimi olan %20’ye girer. Dolayısıyla bu kişinin ödeyeceği gelir vergisi 70 bin TL’lik kısım için 10 bin 500 TL; 50 bin TL için 10 bin TL’dir. Toplamda bir yılda 20 bin 500 TL gelir vergisi ödemesi gerekir.
Gelir vergisi beyannamesi, ne kadar vergi ödeyeceğiniz belirlenmesi için, yani verginin tarhının gerçekleşebilmesi için sunulan beyannamedir. Bu beyanname, kuruma gelir miktarınızı bildirebilmeniz adına büyük öneme sahiptir. Beyanname sayesinde bilgilerinizi doğru ve eksiksiz bir biçimde bildirebilmeniz mümkündür. Gelir vergisi beyanname unsurlarından bir tanesi de Muhtasar Gelir vergisidir. “Gelir Vergisi Kanununun 84. maddesine göre ise işverenler veya vergi tevkifatı yapan diğer kişiler tarafından kesilen vergi matrahlarının toplu olarak vergi dairesine bildirme işlemine denir.”
Gelir vergisi beyannamesi, vergi için yetkili kurum olan Gelir İdaresi Başkanlığı üzerinden temin edilebilir. Gelir İdaresi Başkanlığı`nın web sitesi üzerinden “Beyanname formları” sayfasını takip ederek formu temin edebilirsiniz.
Gelir vergisi beyannamesi, bir mükellefin belirli bir dönem içerisinde elde ettiği gelirleri, varsa indirimleri, muafiyetleri ve giderlerini beyan ettiği resmi bir belgedir. Bu belge her yılın mart ayının 25’ine kadar verilir. Vergi dairesine belirtilen tarihe kadar beyannamelerin iletilmesi şarttır.
Gelir İdaresi Başkanlığı`na vergi daireleri üzerinden beyannamelerinizi ilettiğinizde gelirinize göre bir gelir vergisi çıkar. Bu vergi her yılın mart ve temmuz aylarında iki taksit şeklinde ödenir. Devlet memurları ve sigortalı çalışanların ise maaşlarından belli oranda gelir vergisi her ay kesilir. Bu sayede gelir vergisi için ödeme kolaylığı elde edilir. Yılda iki kere ödemesi sağlanan gelir vergisinin yanı sıra bir de öne çıkan başlık Yıllık gelir vergisi nedir? Sorusu oluyor bu da aslında kişinin kendisine ait olan tüm vergilerin 1 yıl içinde elde edilen oranından alınır. Kazanmış olduğunuz paranın bir kısmını devlete ödemekle yükümlü olduğunuz vergi çeşididir.
Her yıl mutlaka ödenmesi gereken vergilerden olan gelir vergisini bankalar üzerinden ödeyebilirsiniz. Kredi kartlarıyla internet bankacılığından ya da gelir idaresinin sayfasından ödemenizi yapabilirsiniz. Aynı zamanda devlet bankalarında hesabınız varsa gelir vergisini hesabınızdan da ödemeniz mümkündür.
Gelir vergisini taksitle ödeme imkanı bankaların özel kampanyaları ile elde edilebilir. Bankalar belli dönemlerde vergi ödemelerini ücretsiz taksitlendirme imkanı sunar. Bu sayede gelir vergisini daha kolay ödeme şansı kazanabilirsiniz.
Basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan oluşmayan gelirler için ödemeler mart ayı ve temmuz ayı sonuna kadar ödenir. Basit usulde tespit edilen ticari kazançlardan oluşan gelirler için ise şubat ve haziran ayı sonuna kadar ödemeler yapılır.
Tevfikat kelimesi sözlük anlamı gereğince para konusunda kesinti anlamına gelmektedir. Gelir vergisi Tevfikatı dediğimizde ise Vergi üzerindeki kesinti anlamında gelmektedir. Bu nedenle devlet (KDV) alacağı katma değer vergisini de satan kişinin harici alan kişiden de temin eder. Böylelikle Bu vergi türü iki kişi için de karşılıklı kesinti olmuş olur. Gelir Vergisi Tevfikatı dışında en çok merak edilenlerden bir tanesi de Gelir vergisi stopajı nedir? Sorusu Stopaj “durdurmak kesmek” anlamına gelir. Diğer vergilerden farklı bir alana sahiptir. Yılın belli zamanlarında ödenir.
eleman.net'te her gün yüzlerce yeni iş ilanı yayınlanıyor. Hayalindeki işe başlamak için özgeçmiş oluştur ve sana en uygun ilanlara başvur.
Hemen Özgeçmiş OluşturHesaplama Araçları
Bu siteyi kullanmadan önce verileriniz hakkında aydınlatma metnini, gizlilik ve üyelik koşullarını inceleyebilirsiniz.