Çalışan ve Emeklileri İlgilendiren Torba Yasa Maddeleri

Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulan "Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi", çalışanlar ve emekliler açısından çeşitli önemli düzenlemeler içermekte. Yeni torba yasa teklifi, vergi mevzuatında yapılan değişikliklerle ekonomik düzenin güçlendirilmesi, kayıt dışılıkla mücadele ve vergi adaletinin sağlanmasını hedefliyor. Çalışanların iş güvencesi, emeklilik hakları ve sosyal güvenlik teşvikleri gibi birçok başlık bu yasa kapsamında yeniden ele alınacak.

1. Emekliler İçin SGDP Prim Teşviki Kaldırılıyor

Torba yasa teklifinde, emekli olup aynı iş yerinde çalışmaya devam edenlere uygulanan %5’lik Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) teşvikinin kaldırılması teklif ediliyor. Bu düzenleme, emeklilik sonrası aynı iş yerinde çalışanların işverenleri açısından maliyet artışına neden olabilir. Önceden işverene sağlanan bu teşvikin kaldırılması, emeklilerin iş güvencesini etkileyebilir ve işverenlerin emeklileri çalıştırmaya devam etme konusundaki tercihlerinde değişikliğe yol açabilir.

2. Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranının Artırılması

Çalışanları doğrudan ilgilendiren bir diğer düzenleme, işverenlerin ödediği kısa vadeli sigorta kolları prim oranlarının artırılmasıdır. Bu düzenleme ile iş kazası, meslek hastalığı ve analık sigortası gibi kısa vadeli sigorta kollarında işverenlerin prim yükü artacak, bu da işletmelerin maliyetlerini etkileyebilir.

3. Elektronik Ticarette Vergi Kesintisi

Elektronik ticaret kapsamında faaliyet gösteren kişilere yapılan ödemelere vergi kesintisi getirilmesi, bu sektörde çalışan bireyler için önemli bir gelişme. Özellikle dijital platformlarda serbest çalışanlar ve e-ticaret ile uğraşanlar, bu kesinti ile vergilendirme kapsamına alınacak. Bu durum, dijital ekonomideki çalışanlar açısından yeni bir vergi yükü oluşturabilir.

4. Serbest Bölgelerde Vergi İstisnalarının Kısıtlanması

Serbest bölgelerde faaliyet gösteren işletmelere sağlanan vergi avantajları, artık sadece ihracat gelirleriyle sınırlı olacak. Bu durum, serbest bölgelerdeki işletmelerin yurt içi satışlardan elde ettikleri gelirler için vergi ödemeleri gerektiği anlamına geliyor. Hem çalışanlar hem de bu işletmelerin emekli çalışanları açısından bu değişiklik, işletmelerin mali yapısını ve istihdam politikalarını etkileyebilir.

Bu da ilginizi çekebilir: KVKK Nedir ve Neden Önemlidir?

5. Küresel Asgari Vergi Uygulaması

Yasa teklifinde, konsolide finansal tablolarındaki yıllık geliri 750 milyon Avro’yu aşan çok uluslu işletmeler için küresel asgari vergi uygulaması öngörülmektedir. Bu düzenleme, büyük çaplı uluslararası şirketlerin vergi yükümlülüklerini artıracak ve küresel vergi rekabetinde ülkemizin payını almasını sağlayacak. Çok uluslu şirketlerde çalışanlar açısından bu düzenleme, şirketlerin operasyonlarını ve istihdam politikalarını yeniden gözden geçirmelerine neden olabilir.

6. Vergi Usul Kanununda Ceza Artışları

Vergi usulüne ilişkin cezaların artırılması, ticari faaliyetlerde bulunanlar ve serbest meslek sahipleri için önemli bir düzenleme olarak karşımıza çıkıyor. Vergi dairesine kayıt yaptırmadan ticari, zirai veya mesleki faaliyetlerde bulunanlara kesilecek cezaların %50 oranında artırılması, kayıt dışı çalışmayı caydırmayı amaçlamaktadır. Bu düzenleme, iş güvencesi olmayan çalışanlar için kayıtlı iş gücü piyasasına geçişi teşvik edebilir.

7. Mahkeme ve İcra Kararlarında Borcu Yoktur Yazısı Şartı

Torba yasa ile mahkeme kararları ve icra emirlerine ilişkin yapılacak ödemelerde "borcu yoktur" yazısının aranması zorunluluğu getirilmektedir. Bu düzenleme, özellikle emekli maaşı veya çalışılan işten alınan ücret üzerinde haciz uygulanan çalışanları ilgilendiriyor. Borcu olan bireylerin bu yazıyı temin etmeden alacaklarına ulaşmaları zorlaşacak, bu da bireysel ekonomik süreçleri yavaşlatabilir.

Bu da ilginizi çekebilir: Ar-Ge Merkezi Teşvikleri Nelerdir?

8. Çalışanlara Pay Senedi Verilmesi Durumunda Ücret İstisnası

Hizmet erbabına pay senedi verilmek suretiyle sağlanan menfaatlerde ücret istisnası getiriliyor. Bu düzenleme, çalışanların şirkete bağlılığını artırırken, vergi yüklerini de hafifletmeyi amaçlıyor.

9. Sigorta Prim Oranlarının Artırılması ve SGDP Teşvikinin Kaldırılması

İşverene ait kısa vadeli sigorta kolları prim oranının artırılması ve emekli olup aynı işyerinde çalışmaya devam edenlere tanınmış olan 5 puanlık SGDP prim teşvikinin kaldırılması, işverenler için yeni yükümlülükler getiriyor. Bu düzenlemeler, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla yapılmış.

10. Yatırım Fonlarında Vergi İstisnalarının Şartlara Bağlanması

Yatırım fon ve ortaklıklarında kurumlar vergisi istisnasının, fon ve ortaklıkların gayrimenkul kazançlarının en az %50'sinin kâr olarak dağıtılması koşuluna bağlanması, yatırımcılar için dikkat çekici bir diğer düzenleme olarak öne çıkıyor. Bu sayede, yatırım fonlarının daha şeffaf ve kârlı bir şekilde yönetilmesi amaçlanıyor.

11. Milli Güvenlik Kuruluşlarına Yapılan Teslim ve Hizmetlerde Vergi Farklılıklarının Giderilmesi

Milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçları için yapılan teslim ve hizmetlerde ithalat lehine olan vergi uygulama farklılıklarının giderilmesi, milli güvenlik açısından önemli bir düzenleme olarak torba yasa teklifinde yer alıyor. Bu değişiklikle, ulusal güvenlik kuruluşlarına yapılan teslim ve hizmetlerin daha uygun maliyetlerle gerçekleşmesi sağlanacak.

12. Afet Bölgelerinde KDV İstisnası

Afet bölgelerinde yabancı devlet kurum ve kuruluşları tarafından genel bütçeli kamu idarelerine yapılacak yardımlarda KDV istisnası getirilmesi, afet dönemlerinde uluslararası yardımların daha etkin bir şekilde kullanılmasına olanak tanıyor.

Torba Yasa ve Çalışanlar Üzerindeki Etkisi

Bu yasa teklifinde yer alan maddeler, çalışanlar ve emekliler için önemli değişiklikler içeriyor. Sosyal güvenlik primlerindeki artışlar, vergi teşviklerinin kaldırılması ve yeni vergi yükümlülükleri çalışanların gelirlerini doğrudan etkileyebilir. İşverenler açısından maliyet artışına yol açan bu düzenlemeler, özellikle emekli çalışanların iş güvencesini zora sokabilir. Ayrıca, elektronik ticaret ve dijital ekonomide çalışanlar için vergi kesintisi gibi yeni yükümlülükler de göz önüne alındığında, dijital sektördeki çalışanlar için de yeni bir dönemin başladığını söyleyebiliriz.