Malulen Emeklilik Nedir?

Malulen emeklilik; sigortalı çalışan bir kişinin ani rahatsızlık veya kaza sonucu, eski iş gücünü %60 oranında kaybetmesi durumunda ortaya çıkar. Buna göre ilgili kişinin geleceği sosyal güvenlik sistemi tarafından maddi olarak garanti altına alınır. Malulen emekli olabilmek için edinilen hastalığın ya da geçirilen kazanın iş yerinde olması gerekmez. Sigortalı çalışan her kişi nerede olursa olsun; %60 oranında iş gücü kaybı yaşayacak bir rahatsızlık geçirirse malulen emekliliğe hak kazanır.

Kimler Malulen Emekli Olabilir?

Malulen emeklilikten yararlanmak isteyen kişilerin öncelikle %60 oranında iş gücü kaybı yaşadığını belirleyen sağlık raporu bulunması gerekir. Bu kriteri taşıyan kişilerin 18 yaşından büyük, en az 10 yıllık sigortalı ve 1800 gün ödenmiş prim bedeli bulunmalıdır. Bu durum kadınlar ve erkekler için bir fark oluşturmaz. Her birey için malulen emeklilik koşulları aynıdır. 1800 gün ödenmiş primi bulunamayan fakat maluliyet raporu almış olan kişiler ödenmemiş olan prim borcunu, borçlanma yaparak emeklilik hakkı kazanabilir. Başka biri tarafından bakıma muhtaç olan malul kişilerde bu koşul aranmaz.

Bu da İlginizi Çekebilir: 3600 Gün Emeklilik Şartları, Nasıl Emekli Olunur?

Malulen Emeklilik Başvurusu Nasıl Yapılır?

Malulen emekli nasıl olunur sorusunun cevabını arayan kişiler, öncelikle bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik Kurumu’na dilekçe ile başvurmalıdır. Daha sonra Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yönlendirdiği tam teşekküllü devlet hastanesinde gerekli sağlık kontrollerinin yapılarak malüllük oranının belirlenmesi gerekir. %60 ve üzerinde malullük oranı verilen kişi, sağlık raporu ile emeklilik dilekçesini bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik Kurumu’na ileterek emeklilik başvurusunu yapmış olur.

Malulen Emeklilik Maaşı Ne Kadar?

Malulen emekli maaşı kişinin malullük oranına, prim gün sayısına ve prime esas kazanç durumuna göre değişiklik göstermektedir. Ancak iş gücü kaybı daha fazla olan kişilere daha yüksek oranda maaş bağlanması olasıdır.

Malulen Emeklilik Maaşı Ne Zaman Başlar?

Malulen emeklilik maaşı; Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan incelemeler sonucu, kişinin durumunun malulen emekliliğe uygun olması ve istenilen evrakların tamamlanmış olması hâlinde başvuru tarihi itibariyle bağlanır. Maaş bağlanma durumu kurumun yoğunluğuna göre değişiklik gösterse de hak edilen maaş tutarı ilk maaş ile toplu olarak ödenir.

Malulen Emekli Nelerden Faydalanır?

Malulen emekli olanlar çeşitli haklardan faydalanabilir. Bunlardan bazıları şöyledir:

• Malulen emekli olanlara Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından maaş bağlanır.
• Genel Sağlık Sigortası kapsamında ilaç ve tedavi giderleri için bir ödeme yapmadan sağlık hizmetlerinden faydalanabilirler.
• Malulen emekliler, eğitim kurumlarında, kendileri ya da çocukları için yapılan indirimlerden yararlanabilir.
• Devlete ödenen vergi tutarlarında indirimden faydalanabilirler.
• İhtiyaç sahibi malulen emeklilere sosyal destek sağlama konusunda öncelik tanınabilir.
• Bunların dışında malulen emekli olanlara, şehir içi ve şehirlerarası ulaşım araçlarında indirim yapılabilir.
• Su, telefon, internet gibi bazı abonman faturalarında indirimler sağlanır.
• Kültür Bakanlığı’na bağlı müze ve tiyatrolara girişlerde de indirimlerden faydalanabilirler.

Malulen Emeklilik Maaşı Hangi Hallerde Kesilir?

Malulen emekli olan kişilerin, maluliyet durumu belirli aralıklarla Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından kontrol edilir. Emekliliğe sebep olan maluliyet durumunun sona erdiği anlaşıldığı takdirde maluliyet maaşı kesilir.

Ayrıca malulen emekliliğe hak kazanmış kişinin sigortalı olarak çalışmaya başladığının tespit edilmesi durumunda maluliyet maaşı kesilir. Maluliyetten sonra çalışmaya başlayan kişi, çalışmayı sonlandırarak tekrar Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurduğunda yeniden sağlık kontrolüne gönderilir. Koşulların uygun olması durumunda tekrar maluliyet maaşı almaya hak kazanabilir. Bunların dışında kişinin ölmesi hâlinde maluliyet maaşı kesilir.

Bu da İlginizi Çekebilir: Emeklilik Dilekçesi Nedir, Nasıl Yazılır?

Malulen Emeklilik Şartları Nelerdir?

Malulen emeklilik şartları; sigortalı olarak çalışır durumdayken %60 oranında maluliyet oluşturan bir rahatsızlığa ya da kazaya uğrama sonucu gündeme gelir. %60 ve üzeri iş gücü kaybı yaşayan kişiler 10 yıl ve üzerinde prim ödemesi yaptıysa malulen emekliliğe hak kazanabilir.

Malulen emekli olan bir kişi tekrar çalışmaya başlamadığı ve sağlık durumunda bir gelişme olmadığı sürece maluliyet maaşını almaya devam eder.

Malulen Emeklilik Kontrol Muayenesi Nedir?

Kontrol muayenesi, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun malulen emekli olan kişileri belirli aralıklarla kontrol etmesi olarak tanımlanabilir. İlk sağlık raporunu veren hastane heyeti gerekli gördüyse raporun üzerinde bir sonraki kontrol tarihini yazar. Kontrol tarihine yakın bir zamanda tekrar hastaneye giderek yeniden muayene olunması gerekir. Malulen emekli maaşı bağlanmış olan kişilerin maluliyet oranı %60’ın altına düştüğü durumlarda maaşı kesilir. Maluliyet durumu aynı oranda kaldı ise maaş da aynı şekilde ödenmeye devam eder. Sağlık durumunda iyi ya da kötü bir gelişme oldu ve oran yükseldi veya %60’a kadar düştü ise gerekli kontroller yapılarak maaş tutarında değişim olur.

Hangi Hastalıklara Sahip Kişiler Malulen Emekli Olabilir?

%60 oranında iş gücü kaybına uğrayan her kişi malulen emekli olmayabilir. Malulen emekli olunabilecek hastalıklar, Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından belirlenmiş ve zaman zaman güncellenen ayrıntılı bir liste hâlinde yayınlanır. Bunlardan bazıları şöyledir:

• Kronik böbrek yetmezliği
• Kanser hastalıkları
• Kalp yetmezliği, kalp nakli
• Omurilik zedelenmesi ve felç
• Beyin hasarı ve ciddi nörolojik hastalıklar
• İleri derece romatizmal hastalıklar
• Parkinson sendromu
• Serebral Palsi
• Uzuv kaybı
• Organ nakli
• Behçet hastalığı
• Epilepsi
• Şizofreni, demans, AIDS ve bipolar bozukluklar
• Zeka geriliği
• Tüberküloz
• Retina kanaması
• MS (Multiple Skleroz) hastalığı
• Siroz
• Şiddetli depresyon ve ruhsal hastalıklar
• Denge bozuklukları

Bunların dışında birçok hastalık malulen emeklilik için geçerli sayılabilir. Önemli olan husus, tam teşekküllü devlet hastanesinde yapılacak olan sağlık taramaları ve hastane heyeti ile Sosyal Güvenlik Kurumu’nun değerlendirmesi sonucu alınacak karardır.