4A/4B İşgöremezlik Ödemesi Nedir, Şartları Nelerdir, Nasıl Alınır?

Ömer Meriç

SGK Uzmanı

2 dakika okuma süresi

4a/4b işgöremezlik ödemesi sigortalı çalışanlara ya da Bağ-Kur kapsamında kendi adına prim ödeyenlere hastalık, analık ya da iş kazası gibi durumlarda rapor alınması halinde yapılan ödeme olarak kısaca tanımlanabilir. Rapor parası alabilmek için şartlar, prim ödeme kapsamına ve rapor alma nedenine göre farklılık göstermektedir. Bu içerikte rapor parası şartları nelerdir, nasıl ve nereden alınır konusunda ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz.

Rapor parası alma şartları

SGK rapor parası alma şartları, prim ödenen kapsama ve rapor alma nedenine göre farklılık gösterir. Aşağıda ayrı başlıklarda rapor alınma nedenine ve sigorta kapsamına göre iş göremezlik ödemesi şartlarını ayrı ayrı paylaştım.

1-Hastalıktan Rapor Parası Almak İçin Şartlar

Rapor parası alabilme şartları hastalık için sigortalı çalışanlarda şu şekildedir;

• Rapor alınan tarihten önceki son 1 yıl içerisinde adına ödenen en az 90 günlük hastalık primi olması,
• Raporun işveren tarafından onaylanması ve raporda herhangi bir eksiklik olmaması, kontrol raporu olmaması gerekmektedir.
• 4/b diğer adı ile Bağ-Kur kapsamında prim ödemesi yapanlar hastalık raporları için Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan iş göremezlik ödemesi alma hakkına sahip değiller.

2-İş Kazası Rapor Parası Alma Şartları

Rapor ücreti alma şartları, iş kazası geçiren sigortalılar ve kendi adına prim ödeyen Bağ-Kur kapsamındakiler için şu şekildedir;

• Sigortalı çalışanlarda iş kazasından dolayı geçici iş göremezlik ödemesi için 1 günlük sigorta bile yeterlidir. İşveren tarafından iş kazası bildirimi ve çalışmadığına dair bildirim yapılması sonrasında Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından iş göremezlik ödemesi yapılmaktadır.
• 4/b yani Bağ-Kur kapsamında olanların ise İş Kazası bildirimlerini elektronik ortamda kendilerinin yapması gerekmektedir. 4/b sigortalılarında prim borcunun olmaması yatarak tedavi süreleri için iş göremezlik ödemesi yapılabilmektedir. 4/b sigortalılarının iş kazasından dolayı ödeme alabilmeleri için aynı zamanda çalışmadıklarına dair bildirimi de E-devletten yapmaları gerekmektedir.

3-Doğum Rapor Parası Alma Şartları

Rapor ücreti almak için şartlar doğum diğer adı ile analık durumunda sigortalılar ve Bağ-Kur kapsamındakiler için şu şekildedir;

• Sigortalılara doğum rapor parası ödenebilmesi için doğumdan önceki son 1 yılda en az 90 gün prim ödenmiş olması, 32. haftada doğum öncesi çalışır ya da çalışamaz raporu alınması, doğum öncesi ve sonrası izin süresi boyunca işyerinden çıkış yapılmaması, işveren tarafından doğum öncesi ve sonrası raporları için çalışmazlık bildirimi yapılması gerekmektedir.
• 4/b diğer adı ile Bağ-Kur kapsamında prim ödemesi yapan kadınlar doğumdan önceki son 1 yıl içinde en az 90 günlük sigorta prim gün sayısı şartını sağlamaları, doğum öncesi 32. haftada çalışamaz raporu almaları, doğum olduktan sonra doğum sonrası rapor almaları ve E-devletten çalışmazlık bildirimini kendilerinin yapması gerekmektedir. Aynı zamanda ödeme vadesi geçmiş prim borçları da olmamalıdır. 4/b Bağ-Kur kapsamı şirket ortaklığı ya da isteğe bağlı olanlar analık ödemesinden yararlanamazlar.

Rapor Parası Almak İçin Kaç Gün Sigortalı Olmak Gerekir?

Sigortadan rapor parası alma şartları kısmında belirttiğim üzere hastalık ve doğum analık raporu ödemelerinde aranan gün şartı son 1 yıl içerisinde 90 gündür. Bu şartı sağlayamayanlar analık ya da hastalık istirahat raporları için işgöremezlik ödemesi alamazlar. İş kazalarında gün sayısı şartı aranmamakta olup olayın iş kazası sayılması ödeme için yeterli olabilmektedir.

Bu da ilginizi çekebilir: Kaç Günlük Rapor Maaştan Kesilir?

90 Günü Doldurmayan Rapor Parası Alabilir mi?

Hastalık ve analık rapor parası almanın şartları arasında olmazsa olmaz şartlardan birisi 90 gündür. Raporun başladığı tarihten geriye doğru son 1 sene içerisinde 90 gün ödenmiş sigorta primi ya da Bağ-Kur kapsamında ise Bağ-Kur primi yoksa ödeme yapılmaz. Rapor alınma nedeni iş kazası ise bu durumda gün şartına bakılmayacağı için ödeme alınabilmektedir.

Rapor Parası Nasıl Alınır?

Rapor alma şartları sağlanıyorsa;

• Rapor bitiminde işveren tarafından elektronik ortamda çalışmazlık bildirimi yapılır. Bağ-Kur kapsamındakiler bunu E-devlet sisteminden kendileri yaparlar.
• İşveren çalışmazlık onayı verdikten sonra Sosyal Güvenlik Kurumu raporda bir eksik yoksa ödemeyi onaydan sonra ortalama 7 gün içerisinde PTT ya da ilgili banka hesabına aktarır. Bir alt başlıkta ödemeyi nereden alabileceğinizi anlattım.

Rapor Parası Nereden Alınır?

Rapor parası Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından onaylandıktan sonra;

• Sosyal Güvenlik Kurumu-Şahıs Ödeme sisteminde tanımlı banka hesabınız varsa bu hesabınıza gönderilir ve ödemenizi hesabınızdan alabilirsiniz. E-devlette daha önce tanımlı hesabınıza yoksa Sosyal Güvenlik Kurumu-Şahıs Ödemeleri Banka Hesabı Tanımlama menüsünden hesabınızı kolayca tanımlayabilirsiniz. Hesabı değiştirmediğiniz sürece Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan alacağınız tüm rapor, hasta alt bezi ödemeleri, tıbbi malzeme ve yolluk ödemeleri gibi tüm ödemeler bu hesaba aktarılacaktır.
• Sistemde tanımlı banka hesabınız yoksa geçici iş göremezlik ödemesi T.C. numarasına havale olarak PTT'ye gönderilir. PTT'ye gönderilen iş göremezlik ödemenizi gönderilme tarihinden itibaren 2 ay içerisinde kimliğiniz ile alabilirsiniz. Ödeme tarihinden itibaren 2 ay içerisinde ödemeyi PTT'den almazsanız Sosyal Güvenlik Kurumu'na iade edilir.

Rapor Ücreti Ne Zaman Yatar?

Rapor için gereken şartlar sağlanıyorsa, doktor tarafından istirahat uygulaması üzerinden elektronik ortamda işverene gönderilen rapor işveren tarafından onaylandıysa, diğer adı ile çalışmazlık bildirimi yapıldıysa Sosyal Güvenlik Kurumu ödemeyi yapar. Ödeme yapıldıktan sonra en geç 7 gün içinde ödeme tanımlı banka hesabı ya da PTT'ye aktarılmaktadır

Bu da ilginizi çekebilir: 4A, 4B, 4C Nedir?.