İşsizlik Ödeneği Nedir, Nasıl Hesaplanır?

sebepler nedeniyle iş akdi sona erebilir. İş akdinin sona ermesindeki bu süreçte işten çıkarılan kişi iş ödeneği almaya hak kazanır. Siz de işsizlik ödeneği şartları, başvuru süreci ve hesaplaması gibi birçok konu başlıkları hakkında bilgi edinmek için detayları inceleyebilirsiniz.

İşsizlik Ödeneği Nedir?

İşsizlik ödeneği, sigortası bulunan işsiz kişilere bu konudaki yasada tanımlanan şartları taşımaları halinde işsiz kaldığı süreç için belirli bir dönem ve miktarda yapılan ödemeyi ifade eder. İşsizlik ödeneği verilmesindeki amaç ise, kişilerin işsiz kaldığı dönemde ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde gelirinin olmasıdır.

İşsizlik Ödeneği Alma Şartları Nelerdir?

İşsizlik ödeneği konusunda, kişilerin merak ettiği detaylardan biri de “işsizlik ödeneği alma şartları ve işsizlik ödeneği nasıl alınır?” sorularının yanıtı olur. İşsizlik ödeneği her ne kadar kişilerin işsiz kaldığı dönemde ihtiyaçlarını karşılamaları için verilen ücret olarak tanımlansa da işten çıkarılan her işçi işsizlik ödeneği almaya hak kazanamaz. İşsizlik ödeneği almak için kanunda belirtilen belli başlı şartları taşımaları gerekir. İşsizlik ödeneği alma şartları ise şu şekilde sıralanabilir:

• İşten çıkarılan işçinin iş çıkışı tarihinden önceki son 120 gün içinde sigortalılık süresi bulunmalıdır.
• Sigortalı çalışanın işten çıkmadan önceki son 3 yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası prim gün şartını taşıması gerekir.
• İşten ayrılma şeklinin işçinin kendi isteği veya hatası dışında bir durum olması gerekir. Çalışılan bölümün kapanması, işletmenin küçülmeye gitmesi gibi nedenler örnek verilebilir.

İşten çıkarılan işçinin iş sözleşmesinin sona ermesinden sonraki 30 gün işsizlik müracaat süresi içinde en yakın İŞKUR birimine şahsi olarak veya elektronik ortamdan başvuru yapılması gerekir. Başvuru süresi bitimine kadar yapılmayan veya geciktirilen süre hak sahibi üzerinden düşülür.

İşsizlik Ödeneğinin Hesaplanması

İşsizlik ödeneği konusunda merak edilen konulardan biri de işsizlik ödeneği hesaplama konusudur. İşsizlik ödeneği, sigortalı işçinin iş sözleşmesinin sona ermesinden önceki son 120 gün içindeki aylık prime esas kazançları üzerinden hesaplanan günlük işsizlik ödeneği miktarı, günlük ortalama brüt kazancın % 40 düzeyinde hesaplanır. Bununla birlikte işsizlik ödeneği miktarı aylık asgari ücretin brüt tutarının % 80’ini geçecek bir tutar olamaz.

İşsizlik Ödeneğinin Toplam Süresi

İşsizlik ödeneğini almanın belirli şartları olduğu gibi bu ödeneği almanın belirli bir süresi de vardır. Bu süreler ise şu şekilde açıklanabilir:

• İşten çıkarılma sürecinden önce son 3 yıl içinde en az 600 gün sigortalı çalışan, işsizlik sigortası prim gün şartını yerine getiren kişilere 180 gün,

• İş sözleşmesinin sona ermesinden son 3 yıl içinde 900 gün sigortalı çalışan, işsizlik sigortası prim gün şartını yerine getiren kişilere 240 gün,
• İş akdinin sona ermesinden son 3 yıl içinde 1080 gün sigortalı çalışan, işsizlik sigortası prim gün şartını taşıyan kişilere ise 300 gün süreyle işsizlik ödeneği verilir.

Yukarıdaki bilgiler, işsizlik ödeneği almak isteyen kişilerin araştırdığı bir konu olan ne kadar süre verileceği ile ilgili “işsizlik ödeneği kaç ay alınır?” gibi soruların cevapları olarak verilebilir.

2023 Yılı İşsizlik Ödeneği Ödeme Taban ve Tavan Limitleri

İşsizlik ödeneği konusunda araştırma yapan kişiler tarafından en merak edilen diğer bir detay “işsizlik ödeneği ne kadar?” sorusunun yanıtıdır. Yukarıda bulunan işsizlik ödeneği 2023 yılı için oluşturulan son tabloda ve bilgiler ışığında merak edilen bu sorunun cevabını inceleyebilirsiniz.

Tabloda verilen bilgilerle birlikte hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemeyeceğinden, sigortalı işsiz kişiye ödenecek işsizlik ödeneği ödeme taban ve tavan limitleri 2023 yılı için son olarak 5.325-10.650 TL hesaplanmıştır.

Ödemeler hakkında araştırma yapılan diğer bir detay da “2023 işsizlik ödeneği ne zaman yatacak?” sorusunun cevabı olur. İşsizlik ödeneği, başvuru sonuçlarının açıklanmasından sonraki her ayın 5’inde ödenir. Ödeme tarihinin öğrenilmesinin ardından ise, “işsizlik ödeneği nereye yatar?” sorusunun yanıtı araştırılır. İşsizlik ödeneği, kişinin özel IBAN numarasına veya bilgilerin yanlış olması durumunda PTT Bank aracılığıyla kişi ismi adına yatar.

İşsizlik Ödeneği Başvuru Süreci ve Gerekli Belgeler

İşsizlik ödeneği başvuru sürecinde başvurusunu yapmak isteyen kişiler, iki çeşit başvuru yöntemi ile başvurularını gerçekleştirebilir. Bunlar; e-devlet işsizlik ödeneği ve İŞKUR işsizlik ödeneği başvurularıdır. Başvuru yöntemlerinden ilki e-devlet üzerinden yapılan e-devlet işsizlik ödeneği başvurusudur. Bu başvuru yönteminde kişiler, elektronik ortamda açılan e-devlet İşsizlik Ödeneği Başvuru sayfasına giriş yaparak öncelikle kimlik bilgilerini doğrulatır.

“Kimliğimi Şimdi Doğrula” butonuna tıklayarak kimlik bilgilerini doğrulatma işlemini gerçekleştirilir. Bu işlemi gerçekleştirdikten sonra TC kimlik numarası bilgilerini ve e-devlet şifrelerini ilgili yerlere girerek giriş yapabilir.

Açılan sayfada, bulunan bilgilendirme metnini inceleyip kabul et butonuna tıklayarak işlemlerini devam ettirebilirler. Sonraki açılan kayıt sayfasında ise, işsizlik ödeneği almak isteyen kişiler IBAN Kayıt formunu ve başvuru formunu doldurup başvurularını gerçekleştirmiş olurlar.

Tercih edilebilecek başvuru yöntemlerinden bir diğeri ise, İŞKUR birimi üzerinden yapılan başvurudur. Bu başvuru yönteminde, işsizlik ödeneği başvuru sürecini başlatmak isteyen kişiler, İŞKUR web adresinde bulunan “İş Arayan” bölümünden giriş yapıp, “Bireysel Kullanıcı ve İşsizlik Ödeneği Başvuru” sekmelerine tıklayarak işlemlerini başlatır.

Bilgilendirme formunu okuyarak kişiler onaylama işlemini gerçekleştirir. Sonrasında ise, ilerle butonuna tıklayarak işten çıkarıldığı işyerinin bulunduğu il ve ilçe bilgilerini ilgili bölümlere yazıp, kaydet butonuna tıklayarak sistemdeki kayıt işlemlerini tamamlar. Sistem üzerindeki tamamlama işlemlerinin ardından, kişisel telefon numarasına gelen SMS mesajında bulunan belgelerle yakın İŞKUR birimine şahsi olarak teslim işlemi yapılır.

İşsizlik Ödeneği Başvurusu için Gerekli Belgeler

İŞKUR işsizlik ödeneği başvuru biriminden istenen belgeler ise şu şekilde sıralanabilir:

• İşten ayrılma bildirgesi
• İşsizlik Ödeneği dilekçesi
• İşsizlik Ödeneği başvuru belgesi
• Nüfus Cüzdanı

İŞKUR kurumuna şahsi başvuru sürecinde kuruma ilgili belgeler teslim edilmelidir. Ayrıca, işten ayrılma bildirgesi ve işsizlik ödeneği başvuru belgelerini e-devlet üzerinden çıkarabilirsiniz.

Bu bilgilerle birlikte, işsizlik ödeneği başvurusu yapmak isteyen kişilerin "e-devlet işsizlik ödeneği nasıl alınır?" "İŞKUR işsizlik ödeneği nasıl alınır?"gibi sorularının cevapları da verilmiş olur.

Başvurunun Değerlendirilmesi

İşsizlik ödeneği konusunda araştırma yapılan konulardan biri de işsizlik ödeneği başvurusunun değerlendirilmesidir. Bu konuyu araştıran kişiler "işsizlik ödeneği kaç günde belli olur?" gibi soruların yanıtlarını merak eder. İŞKUR, işsizlik ödeneği almak için başvurusunu yapmış olan kişilerin, bilgilerini detaylı bir incelemeden geçirerek, başvuru yapılan ayı baz alarak kısa sürede sonuçlandırır. İşsizlik ödeneği başvuru sorgulama işlemlerini ise, İŞKUR veya e-devlet resmi web adresleri üzerinden yapabilirsiniz.

Başvuru Sonucunun Öğrenilmesi

İşsizlik ödeneği başvuru değerlendirme sürecini öğrendikten sonra en merak edilen İŞKUR işsizlik ödeneği sorgulama sonucu olur. İşsizlik ödeneği başvuru sonucu öğrenebilmek ve sorgulama yapabilmek için sonuçların İŞKUR aracılığıyla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndan açıklaması beklenmelidir. Sonuçların açıklanmasının ardından, isterseniz en yakın İŞKUR kurumuna şahsi olarak ziyarette bulunarak, isterseniz İŞKUR danışmanları hattı olan ALO 170 numarasını arayarak öğrenebilirsiniz.

İşsizlik Ödeneği Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

İşsizlik ödeneği konusunda öğrenilmesi gereken bir konu da “işsizlik ödeneği alırken nelere dikkat edilmeli?” olmalıdır. İşsizlik ödeneği alırken sigortalı işsiz kişinin iş arama zorunluluğu, işsizlik ödeneği alma sürecinde yeniden işe başlarsa bildirme yükümlülüğü, ikametgahın değişmesi, yaşlılık aylığı alma, sağlık konularında, seferberlik gibi konularda silah altına alınma, yurtdışına çıkma ve mahkeme süreci sonucunda işe iade edilme gibi birçok kurala uyması gerekir.

İş Arama Zorunluluğu

İşsizlik ödeneği başvuru yapan ve almaya başlayan sigortalı işsiz kişi, iş arama zorunluluğuna tabi tutulur. Ayrıca, işsizlik ödeneği alırken İŞKUR kurumunun önerdiği kendisine uygun ve önceki çalıştığı işe ve ücrete benzer niteliklerdeki iş görüşmelerine gitmek durumundadır.

Yeniden İşe Başlama Durumunda Bildirme

İşsizlik ödeneği alırken sigortalı işsiz kişi, görüşme sağladığı sigortalı ve sigortasız olarak çalışmaya başladığı işi mutlaka kuruma bildirmelidir.

Ödeneğin Kesilme Sebepleri

İşsizlik ödeneği almaya hak kazanan ve alan kişilerin belli başlı kurallara uymamaları durumunda işsizlik ödeneği kesilir. İşsizlik ödeneği kesilme nedenleri ise şu şekilde sıralanabilir:

• İşsizlik ödeneği alırken sigortalı işsiz kişinin kurumun kendisine uygun, önceki çalıştığı işe ve ücrete benzer niteliklerdeki iş görüşmelerine bir sebep göstermeksizin gitmemesi,
• İşsizlik ödeneği alırken sigortalı işsiz kişinin kamu denetçileri tarafından sigortasız bir şekilde bir işte çalıştığını tespit etmesi,
• Yaşlılık aylığı alma ve bildirmeme durumunda,
• İşsizlik ödeneği alırken sigortalı işsiz kişinin kurumun kendisine uygun meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme kurslarını bir sebep göstermeksizin reddetmesi ve gitmemesi,
• İşsizlik ödeneği alan kişi bu sürede yeniden işe başlarsa ve bildirmezse işsizlik ödeneği kesilir.

Ödenek Üzerinden Kesilen Vergiler

İşsizlik ödeneği konusunda araştırma yapılan konulardan biri de ödenek üzerinden kesilen vergilerdir. İşsizlik ödeneği, ilgili kanun gereğince damga vergisi hariç herhangi bir kesintiye uğratılamaz.

Ödeneğin Gelir Vergisi Beyannamesine Etkisi

İşsizlik ödeneği, kanunla belirlenen hallerle işsiz kalan kişinin, ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde ödenen bir ücret olduğundan, gelir vergisi beyannamesine herhangi bir etkisi bulunmaz. Çünkü, gelir vergisi beyannamesi hali hazırda sigortalı işe sahip olan kişilerin gelirini gösteren, vergi indiriminin gerçekleşmesi için verilir.

İşsizlik Ödeneği İle İlgili Öneriler ve İpuçları

İşsizlik ödeneği, bu konuyu merak eden, araştıran kişiler için oldukça önemlidir. Bu nedenle işsizlik ödeneği ile ilgili birtakım öneriler ve ipuçları verilebilir. Bunlar: işsizlik ödeneği alma hakkını koruma yöntemleri ve iş arama sürecinde ödeneği etkili kullanma olarak sayılabilir.

İşsizlik Ödeneği Alma Hakkını Koruma Yöntemleri

İşsizlik ödeneği, kanunla belirtilen esaslara dayalıdır. Bu kurallara uyulması halinde işsizlik ödeneği alma hakkı korunur. Örneğin; Bu kurallardan biri olan kendi kusuru dışında bir sebepten dolayı gerçekleşmesidir. İş akdiniz devam ederken türlü sorunlar yaşayabilirsiniz. Ancak, işten soğumuş olsanız bile zamansız bir iş kaybı yaşamak ve işsizlik ödeneği hakkınızı kaybetmek istemiyorsanız, işten çıkarılmanızın sizin kusurunuz dışında olmasına dikkat etmelisiniz. Ayrıca, belirtilen tüm prim gün sayısı ve sigortalılık süresi kurallarını da yerine getirdiğinizden emin olmanız gerekir.

İş Arama Sürecinde Ödeneği Etkili Kullanma

İşsizlik ödeneği alma konusunda yegane şartlardan biri sigortalı işsiz kişinin iş aramaya istekli olması zorunluluğudur. İşsizlik ödeneği ise, kişilere belirli sürelerde asgari hayatın devamı için verilir. İşsizlik ödeneği alırken aynı zamanda iş arama sürecinde olan kişiler, ödeneği kullanmak isteyebilir. İşsizlik ödeneğini iş arama sürecinde etkili kullanmak için, kurum tarafından size önerilen iş ilanları görüşmelerinde kuruluşlar tarafından sizden istenen özel evrak vs. gibi ödemeleri işsizlik ödeneği ile yapabilirsiniz. Ayrıca, işsizlik ödeneği asgari hayatın geçimi için verildiğinden, bu iş arama sürecinde harcamalarınızı kısarak ödeneği etkili bir şekilde kullanabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

İşsizlik Ödeneği Alırken Ek Gelir Elde Edilirse Ne Olur?

İşsizlik ödeneği ilgili kanunda belirtilen hallerde işsiz kalan kişilere verilen bir ödemedir. Bu nedenle işsizlik ödeneği alan kişi, eğer bu geliri herhangi bir yerde sigortasız çalışarak elde etmeden alıyorsa ve herhangi bir ihbara sebep olmadıysa sorun olmayabilir ancak bu durumların tespit edilmesi itibariyle işsizlik ödeneği kesilir.

İşsizlik Ödeneği Başvurusu Reddedilirse İtiraz Süreci Nedir?

İŞKUR işsizlik ödeneği başvurularında bazı zamanlar ret kararı verebilir. İşsizlik ödeneği başvurusu yapan ve alma şartlarının tamamını taşıyan kişiler, ret kararının ardından 15 gün içerisinde İŞKUR kurumuna itiraz edebilir. Yapılan itiraz bir ay içinde kurum tarafından açıklanır.

Ödenekten Farklı Bir Sosyal Yardım Alabilir miyim?

İşsizlik ödeneği alırken 657 sayılı kanun kapsamında "herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan aylık" olarak görülmemesi dolayısıyla eşi işsizlik ödeneği alan kişilerin aile yardımı ödeneği almalarında bir sakınca yoktur.