İş Kazası Nedir? İş Kazasında Ne Yapılmalı?

İşçi, haftanın belirli günleri iş yerine gidip çalışır ve görevlerini yerine getirir. İşlerini hallederken güvende hissedip ruhen ve fiziken rahat olmak ister. İş yeri bu rahatlığı ve güvenliği işçiye sağlayacak gerekli güvenlik önlemlerini almalıdır. Ama bilinmeyen ve daha önceden tespit edilmemiş bazı durumlarda; iş yerinde, işverenin çalışana verdiği iş yeri dışındaki bir görevde veya çalışanın dışarıdaki görevleri hallederken iş yeri taşıtını kullandığı esnada tehlikeli durumlar gerçekleşebilir. Bu durumlar iş kazası niteliğinde olup işçi açısından fiziki ve ruhen olumsuz durumlar yaşanmasına, işveren açısından ise işlerin yavaşlamasına, makinelerin ve araçların durmasına sebebiyet olur.

Her çalışma alanında, değişen birçok durumun yaşandığı iş yerlerinde çalışanlar için önem arz eden her türlü güvenlik önleminin alınması gerekir. Güvenlik önlemleri alınmadığı takdirde hem işvereni hem de çalışanı maddi ve manevi olarak etkileyen iş kazaları meydana gelir. Yazının devamında iş kazasının ne olduğuna, sebeplerine ve iş kazalarına karşı ne tür önlemler alınabileceğine dair bilgileri bulabilirsiniz.

İş Kazası Nedir?

İşçilerin iş yerinde çalışırken veya işveren tarafından verilmiş bir işi yerine getirirken yaralanması, vücut bütünlüğünü bozan bir durumun meydana gelmesi, ölümcül bir duruma veya psikolojik açıdan zarara sebebiyet verebilecek olaylar yaşaması iş kazası nedir sorusuna cevap olur. Bu olaylar planlanmamış, önceden önlem alınmamış ve etrafa tehlike yayıcı niteliktedir. İş kazası nedir 5510 sayılı Kanunda açıkça anlatılır. Buna göre:

• Sigortalı iş yerindeyken,
• İşveren tarafından verilmiş bir işi yürütürken,
• İşveren tarafından verilmiş bir işi görevli olarak iş yeri dışında geçirdiği zamanlarda,
• Hizmet akdi ile sigortalı çalışan emziren kadının, çocuğunu emzirmek için ayrıldığı zamanlarda,
• Sigortalının işveren tarafından sağlanan bir taşıtla iş görevini yerine getirirken gidiş- gelişi sırasında,
• Kendi adına veya bağımsız çalışıyorsa yürütmekle olduğu iş üzerindeki zamanda meydana gelen olaylar iş kazası tanımı olarak açıklanır.

İş Kazası Neden Olur?

İş kazası nedenleri çok çeşitli olmakla birlikte iş yeri, işçi veya işveren kaynaklı olabilir. Dikkatsizlik, denetimsizlik, uykusuzluk, hastalık gibi nedenlerden dolayı iş kazalarına sıklıkla rastlayabilirsiniz. İş kazası şu sebeplerden ortaya çıkabilir:

• Koruyucu ekipmanları gerektiği şekilde kullanmadığınızda.
• Çalışırken kendinizi ve diğer işçileri tehlikeye atacak şekilde davrandığınızda.
• İşveren işçileri çok uzun süre mesaiye bıraktığında.
• Çok dağınık çalıştığınızda, keskin ve tehlikelii eşyaların yerini unutup görmediğinizde.
• Çalışırken iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uymadığınızda.
• İş yeri için gerekli tedbirler alınmadığında.
• Tehlikeli hallerde kullanılacak yangın tüpü gibi araçların bakımları düzenli olarak yapılmadığında iş kazaları meydana gelebilir.

İş Kazaları Nasıl Önlenir?

İş kazalarından kaçınmak için işveren tarafından iş güvenliği uzmanı yardımıyla çalışma alanında güvenlik önlemleri alınmalıdır. Bazen işveren ve iş güvenliği uzmanı çalışma alanındaki tehlikeleri farketmeyebilir, bu durumda; işverenin farkında olmadığı ancak çalışanların iş yerinde tehlikeli gördüğü bölge ve uygulamaları işverenle paylaşması gerekir. Ayrıca çalışma alanında baret, kask, eldiven gibi koruyucu ekipmanların kullanılması tehlikelerden zarar görmemek için elzemdir.

İş Kazasında Neler Yapılmalı?

İş kazası meydana geldiği zaman işçi ve işverenler için bazı yasal yükümlülükler meydana gelir ve bu yükümlülükleri yerine getirmeyen taraf iş kazası nedeniyle cezai sorumluluk sahibi olarak görülür. Çeşitli nedenlerden ötürü meydana gelen iş kazasından sonra atmanız gereken adımlar şunlardır:

• İş kazası meydana geldikten sonra yapmanız gereken ilk şey alanın kalabalıktan arındırılmasıdır. Hem çalışanların hem de kazazedelerin güvenliği için alanın tasfiyesi önemlidir.
• Daha sonra bölgeye en yakın sağlık kuruluşuyla ve kolluk kuvvetleriyle iletişime geçmeniz gerekir.
• Delillerin kaybolmaması ve değiştirilmemesi için alanı dikkatle koruma altına almanız ileride dava durumunda olayın berrak şekilde çözülebilmesi için kritik bir adımdır.
• İşyeri kaza raporu tutmanız gereklidir. Bu rapor ileride açılacak davalarda taraflar için kanıt niteliğindedir.
• En kısa sürede Sosyal Güvenlik Kurumu`na iş kazası bildirimi yapmanız gerekir.

İş Kazası Tutanağı Neden Önemli?

İş kazası tutanağı, iş yerinde meydana gelen kazanın nasıl olduğunu ve sonuçlarını ayrıntılı bir biçimde içeren belge niteliğindeki önemli bir resmi rapordur. Bu rapor, kazanın meydana geldiği tarih ve saati, yeri, ilgili tarafların ad soyad ve imzalarını, kazaya sebep olan etkenleri ve kazanın nasıl olduğunu, kazazedelere yapılan ilk yardım ve tıbbi uygulamaları, kazayla ilgili alınan önlemleri içerir. Ayrıca iş kazası tutanağının önemli bir yanı da kazadan sonra açılan bir davada delil niteliği taşımasıdır, işveren, işçi ve ilgili diğer tarafların haklarını korumak için belge olarak kullanılır.

İş Kazası Bildirimi Nasıl Yapılır?

İş yerinde yaşanan kazanın ilgili kurumlara iletilmesi iş kazası bildirimi olarak adlandırılır. İş kazası bildirim süresi kaza meydana geldikten sonra 3 iş günüdür, bu süre içerisinde durumu SGK’ye bildirmeniz yasalarda belirtilir. Bildirme işlemini elektronik ortamda e-Devlet sayfasından veya Sosyal Güvenlik Kurumu`na doğrudan başvurarak yazılı bir biçimde yapmanız mümkündür. Eğer işveren olarak kazayı zamanında bildirmezseniz, iş kazası bildirmeme cezası yasa gereği uygulanır, bu da iş yerindeki çalışan sayısına bağlı olarak artan bir idari para cezasıdır.

İş Kazası Tazminatı Ne kadar?

İş yeri kazasının sakatlık veya ölümle sonuçlanması durumunda işçi iş yerinden maddi veya manevi olarak talep ettiği tazminat, iş kazası tazminatı olarak adlandırılır. Maddi tazminat; kişinin kaybettiği sürekli işgücü yeteneğini, geçici iş göremezlik ödeneğini, tedavi ve bakım giderlerini kapsar. Manevi tazminat ise kaza nedeniyle oluşan acı, travma ve psikolojik zararların azaltılması amaçlıdır. Maddi veya manevi olarak ödenecek olan tazminat miktarı; işçinin aylık maaşı, sigorta günü, kusurluluk oranı, yaşı ve bilirkişi raporuna göre belirlenir.

İşçi, haftanın belirli günleri iş yerine gidip çalışır ve görevlerini yerine getirir. İşlerini hallederken güvende hissedip ruhen ve fiziken rahat olmak ister. İş yeri bu rahatlığı ve güvenliği işçiye sağlayacak gerekli güvenlik önlemlerini almalıdır. Ama bilinmeyen ve daha önceden tespit edilmemiş bazı durumlarda; iş yerinde, işverenin çalışana verdiği iş yeri dışındaki bir görevde veya çalışanın dışarıdaki görevleri hallederken iş yeri taşıtını kullandığı esnada tehlikeli durumlar gerçekleşebilir. Bu durumlar iş kazası niteliğinde olup işçi açısından fiziki ve ruhen olumsuz durumlar yaşanmasına, işveren açısından ise işlerin yavaşlamasına, makinelerin ve araçların durmasına sebebiyet olur.