En Stresli Meslekler Nelerdir?

Her meslek dalının kendine ait zorluğu bulunsa da bazı meslek grupları hem fiziksel hem ruhsal olarak ağırdır. Stres yükü ağır olan mesleklerin bir kısmı fiziksel tehlikelere karşı açıkken bir kısmı ise psikolojik olarak zordur.

Stresli Mesleklerin Belirlenme Kriterleri

Hangi mesleğin neye göre stres seviyesine sahip olduğu bazı kriterler yardımıyla belirlenir.

Fiziksel Tehlike Seviyesi

Bazı meslek grupları fiziksel tehlikelere oldukça açıktır. Örneğin inşaat çalışmaları sırasında iş kazaları sıklıkla yaşanmaktadır. Bu da inşaat işçiliğinin fiziksel tehlikelere açık bir meslek dalı olduğunun göstergesidir. Çatışma, kovalama, saldırıya uğrama gibi riskleri bulunan asker veya polis grupları da fiziksel tehlikesi bulunan meslek dallarından biridir. Bu bakımdan fiziksel aktivitenin bile oldukça sınırlı olduğu, en rahat mesleklere ise “masa başı işler” olarak tabir ettiğimiz meslek grupları örnek verilebilir. Tüm bu örnekler ışığında tehlike arz eden mesleklerin daha stresli olduğu söylenebilir.

Çalışma Saatleri ve Yoğunluk

Normal şartlarda haftalık çalışma süresi kırk beş saattir. Ancak bazı meslek dallarında bu süre aşılabilir. Çalışma süresince yoğunluk ise meslekten mesleğe değişkenlik gösterir. Hem çalışma saatlerinin normalin dışında olması hem yoğunluğun artması beraberinde stres gibi olumsuzlukları da getirebilir. Türkiye’de en stresli meslekler arasında yer alan doktorluk ise günümüzde çalışma saatleri ve yoğunluğu en fazla olan mesleklerden biridir.

Psikolojik ve Duygusal Yük

En stresli meslekler arasında psikolojik ve duygusal yükü ağır olan pek çok dal vardır. Bunlardan en bilinenleri ise; sosyal hizmet uzmanları, güvenlik güçleri, doktor ve acil servis uzmanları, eğitimciler ve finansal alanda çalışanlardır. Söz konusu meslek gruplarında insanlara karşı sorumluluklar oldukça ağırdır. Örneğin bir acil servis uzmanının bir insanın hayatını kurtarmaya çalışması ya da finans görevlisinin bir şirketin ekonomik sorumluluğunu alması psikolojik ve duygusal yük için örnek olabilir.

Sağlık Sektöründeki Stresli Meslekler

Bir insanın hayatı konusunda sorumluluklar üstlenmek oldukça stresli bir durumdur. Sağlık sektörü çalışanları da buna bağlı olarak yoğun stres altında çalışan kişilerdir.

Acil Servis Doktorları ve Hemşireleri

Bir insanı yaşatabilmek için yoğun bir çaba harcamak acil servis doktor ve hemşirelerinin birincil görevidir. Bu bakımdan ağır sorumluluk taşımaları sebebiyle stres seviyesi en yüksek mesleklerdendir.

Cerrahlar

İlaç veya herhangi tedavi seçeneklerine cevap vermeyen, vücut doku veya iskelet sistemi gibi bozuklukların giderilmesi için yapılan operasyonlara cerrahi işlem adı verilir. Cerrahi işlemler ise cerrahlar tarafından uygulanır. Oldukça dikkat ve bilgi birikimi isteyen cerrahi işlemler cerrahlar için yoğun stres demektir.

Psikiyatristler ve Psikologlar

Ruh ve sinir hastalıkları fiziki hastalıklara nazaran daha geniş, kapsamlı ve derin çalışmalar gerektirir. Bu bakımdan özellikle psikiyatristler kimi zaman ağır vakalar ile karşılaşabilmekte ve sorunları çözmek için yoğun çalışmalar içerisine girmektedir. Bu sebeple hem psikiyatristler hem psikologlar stres altında çalışmalarını sürdürür.

Güvenlik ve Acil Durum Yüksek Stresli Meslekleri

İnsanların güvenliğinden sorumlu olmak, zorda kaldıkları her acil durum için hızlı ve akıllıca davranmak kolluk kuvvetleri ve acil durum yöneticileri için stresli mesleklerdendir.

Polis Memurları ve Dedektifler

Polis memurları başkalarının güvenliğinden sorumlu olurken aynı zamanda kendi hayatlarını da riske atmış olduklarından stres yükü ağır mesleklerden birini icra etmiş olurlar. Aynı durum kısmen de olsa dedektifler için de geçerlidir.

İtfaiyeciler

İtfaiyeciler meslekleri gereği her an ölümle burun buruna olabilirler. Yangın esnasında oluşabilecek muhtemel patlamalar, yoğun duman ve hızla hareket eden alevler itfaiyecileri oldukça zorlar.

Askeri Personel

Asker denilince akla sadece savaş durumu gelse de doğal afetlerin oluşturduğu olumsuz her türlü durumlarda da arama ve kurtarma ekipleriyle birlikte çalışabilirler. Bu nedenle askeri personeller oldukça stresli mesleklerden birini icra ederler.

Bu da İlginizi Çekebilir: Kıdem Tazminatı Alma Şartları Nelerdir?

Ulaşım Sektöründe Yüksek Stresli Meslekler

Motorlu taşıt sayısının her geçen gün artması ve taşımacılık güvenliğinin daha da önem kazanması bakımından ulaşım sektörü çalışanları her an stres altında iş süreci yaşamaktadır.

Pilotlar

Bir anlık hata ile insanların yaşamı tehlike altına girebilecek bir mesleği icra eden pilotlar oldukça stresli bir durum içerisindedirler. Özellikle uçuş anında oluşan türbülans veya kötü hava koşulları pilotlar üzerinde strese neden olan nedenlerin başında yer alır.

Hava Trafik Kontrolörleri

En zor ve en stresli mesleklerin başında gelen hava trafik kontrollüğü, uçakların inişlerinden ve kalkışlarından sorumludur. Bu sebeple hataya yer yoktur. Hava trafiğinin sağlıklı bir şekilde işlemesi için tüm kontroller başarılı bir şekilde sağlanmalıdır. Bu da yoğun çalışma temposu ve dikkat gerektirir.

Kamyon ve Taksi Şoförleri

Motorlu taşıtlar ile ağır yük taşımacılığı veya insan taşımacılığı yani şoförlük yapmak stres seviyesi yüksek meslek dallarından biridir. taşınan ağır yüklerin can ya da mal kaybına neden olmadan hedefe ulaştırılması oldukça zordur. Taksi şoförleri için de yolcuları emniyetli bir şekilde varacakları hedeflere ulaştırmak aynı şekilde stresli olabilir.

Finans ve Ekonomi Dünyasında Stresli Pozisyonlar

Sürekli değişen ekonomik değerler demek finans çalışanları için stresli iş süreci demektir. Bilgi birikimleri ile hareket eden finans çalışanları gerektiği noktada riskli adımlar atabilirler.

Borsa Brokerleri

Çeşitli kurumların borsa işlemlerini yürüten borsa brokerleri aldıkları finansal sorumluluklar neticesinde stresli bir iş süreci içerisinde olurlar. Örneğin bir şirketin borsa işlemlerinden sorumlu olan broker, şirketi zarara uğratmamak için gerektiğinde risk aldığı için stresli bir iş yükü altına girer.

Banka Müdürleri

Bir bankanın tüm işleyişine hakim olmak zorunda olan banka müdürleri yoğun ve stres altında çalışma gösterirler. Çalışmalarda aksaklıklar ya da para giriş çıkışında oluşan olumsuzluklar banka için olumsuz bir tablo oluşturabilir. Güvenirliliğini yitirebilir.

Finansal Danışmanlar

Hizmet sundukları kişi veya kurumların gelir ve giderleri konusunda çözüm ya da fikir sunan finansal danışmanlar da zor mesleklerden birini icra ederler. Bağlı bulundukları kişi veya kurumların finansal hizmetleri için doğru bir şekilde adım atmaları ve o yönde bilgi alışverişi yapmaları gerekir.

Eğlence ve Medya Sektöründe Stres Altındaki Meslekler

Basın ve yayın kuruluşlarında çalışan kişiler için iş süreçleri oldukça yoğun ve stresli geçebilir.

Televizyon ve Radyo Yapımcıları

Prodüktör olarak da anılan televizyon ve radyo yapımcıları, ilgili programı yayına hazır hale getirmekten sorumlulardır. Bu nedenle eksiksiz ve zamanında işlerini yapmaları gerekir. Yoğun çalışma gerektiren mesleklerden biri olan televizyon ve radyo yapımcılığı stresli bir görevdir.

Gazeteciler

Gazetecilik sıcak haber için hız ve rekabet gerektiren bir meslek dalıdır. Doğru ve tarafsız bir şekilde haberi oluşturmak ayrıca bunu olabildiğince hızlı bir şekilde yapabilmek stres seviyesinin yoğunluğunu arttırır. Ayrıca gazetecilikte rekabet de fazladır.

Etkinlik Organizatörleri

Resmi ya da özel tüm etkinliklerde, etkinliğin olağan akışının bozulmaması için yoğun bir tempoda çalışması gereken etkinlik organizatörleri son derece stresli bir durum içerisindedir. Özellikle etkinlik anında her türlü soruna hızla müdahale etmeleri gerekir.

Eğitim Alanında Karşılaşılan Stresli Meslekler

Ciddiyetle yönetilmesi gereken eğitim odaklı sistemler beraberinde yoğun çalışmayı ve stresi de getirebilir. Aynı zamanda çocukların geleceğini ilgilendiren bir alan olmasından dolayı önem arz eder.

Okul Müdürleri

Okul müdürleri iyi bir eğitim ve öğretim dönemi için okul yönetiminde görev alırlar. Okulun rutin işleyişi, okul personelleri, öğrencileri ve öğretmenleri denetler. Eğitim ve öğretim gibi hassas bir konunun yanında pek çok sorumlulukları bulunan okul müdürlüğü en stresli mesleklerden biri sayılır.

Öğretmenler

Öğretmenler, aileden sonra çocukların eğitim ve öğretiminden, güvenliğinden ya da diğer pek çok konudan sorumlu kişilerdir. Aynı anda pek çok çocuğa aynı sorumlulukları taşımaları ise stresi beraberinde getirir.

Rehberlik Danışmanları

Eğitim kurumlarında öğretmenlerle koordineli bir şekilde çalışan rehberlik danışmanları; eğitim, öğretim, sosyal ya da psikolojik olarak destek alması gereken öğrencilere yol gösterici bir görevle yardımda bulunurlar. Bu sebeple öğrencilerin temel sorunlarına doğru bir şekilde müdahale etmeleri gerekir. Ayrıca her öğrenci ve sorunları farklı olduğundan stresli bir görev olabilir.

Stresli Mesleklerde Başa Çıkma Yöntemleri

Gerekli adımlar atılarak iş sürecinde karşılaşılan stres ile rahatlıkla mücadele edilebilir hatta minimum seviyeye düşürülebilir. Bunun için şunlara dikkat etmek gerekir:

Zaman Yönetimi ve Organizasyon Stratejileri

Her mesleğin kendine özgü işleyişi olması sebebi ile zaman yönetimi ve organizasyon stratejileri de değişmektedir. Bir mesleği icra ederken stresi en düşük seviyeye düşürebilmenin şartlarından biri meslek için yeterli eğitime sahip olmak olabilir. Sonrasında ilgili mesleğe göre zaman yönetimi planlanmalı ve stratejiler geliştirilmelidir.

Duygusal Dayanıklılık ve Sosyal Destek

Kişiler mesleklerini kendi duygusal özelliklerine göre seçmelidir. Aksi takdirde başarısız bir meslek süreci ile karşılaşmak kaçınılmazdır. Ayrıca kişi ile uyumsuz meslek psikolojik açıdan da yıpratıcı olabilmektedir. Yine de her mesleğin kendine ait zorlukları olduğu unutulmamalıdır.

Kişiler kendi meslekleriyle uyumlu olsalar dahi zaman zaman duygusal zorluk yaşayabilirler. Bu nedenle kişinin çevresinden aldığı destek ile motivasyonunu arttırabilir.

Profesyonel Yardım ve Danışmanlık

Her meslekte inişli çıkışlı dönemler olabilir. Motivasyon düşüklüğü, başarısızlık gibi problemlerle karşılaşıldığında profesyonel kişilerden yardım alınabilir. Psikolog veya mesleğe yönelik danışmanlık hizmetleri pek çok problem için çözüm olabilir.

Stresli Mesleklerde Sağlık ve Psikolojik Etkiler

Stresli mesleklere sahip olan kişiler önlem almadıkları takdirde yaşadıkları stres yüzünden fiziksel ve ruhsal rahatsızlıklar yaşayabilirler.

Kronik Stresin Fiziksel Etkileri

Sürekli stres altında çalışan kişilerde kronik strese bağlı pek çok fiziksel etkiler görülebilir. Bunlardan en yaygın olanları; baş ağrısı, uykusuzluk, gerginlik, motivasyon düşüklüğü, sindirim sorunları, eklem ağrıları, kalp hastalıkları gibi sorunlardır.

Meslek Kaynaklı Depresyon ve Anksiyete

Yoğun stres altında çalışan kişiler stres ile birlikte anksiyete de yaşayabilirler. Endişe bozukluğu olarak bilinen anksiyete zamanla kronik hale gelebilir. Bu durumda kişi kontrol edemediği endişe durumunda mesleğini sağlıklı bir şekilde yürütemez. Ayrıca birbiri ile ilişkili olduğundan anksiyete ile birlikte depresyon da görülebilmektedir.

İş ve Özel Hayat Dengesinin Önemi

Gerektiğinden fazla iş hayatına düşkünlük sosyal hayatı olumsuz etkileyebilir, gerektiğinden fazla sosyal hayata düşkünlük iş yaşamını aksatabilir. Bu bakımdan gerekli planlamalar yapılırken iş ve özel hayatı ayırarak kişinin daha az strese maruz kalması sağlanabilir.

Gelecekte Stresli Olabilecek Meslekler

Teknoloji geliştikçe değişen iş alanları ve değişen çevre beraberinde yeni zorluklar getirebilir. Değişimin kaçınılmaz oluşu mesleklerdeki iş yükünü de olumsuz etkiler.

Teknolojik ve Sosyal Değişimler

Teknolojinin gelişimiyle pek çok meslek üzerinde değişimler görülür. Örneğin pek çok bankanın online çalışma sistemini uygulamaya başlamasından dolayı çalışanların bir kısmı sadece bilgisayar ve internet ile çalışmalarını sürdürüyor. Uzaktan çalışma sistemi ise beraberinde iş ve özel hayat uyumsuzluğunu getirerek yeni bir strese yol açmış oldu.

Yapay Zeka ve Otomasyon Alanındaki Uzmanlar

Yapay zeka bazı mesleklerin yerini almasından dolayı işsizliğe sebebiyet verme olasılığı oldukça yüksek.Özellikle idari destek personelleri, hukukçular ve ofis çalışanları için yapay zeka artık alternatif haline gelebilecek bir yenilik olduğunu söylemek mümkün.

Çevre Bilimciler

Çevre kirliliği, doğal kaynakların tükenmesi, azalan enerji kaynakları gibi pek çok problemlerle mücadele eden çevre bilimcileri için bu süreç her geçen gün daha da zorlaşmaktadır. Dünya tarihinin getirdiği olumsuz sonuçlar çevre bilimcilerinin stres yükünü arttırır.

Genetik Mühendisleri

Dünya yaşamı sürdükçe canlıların gelişimi de değişim gösterir. Bu nedenle genetik mühendislerinin çalışma alanı için çeşitlilik sürekli artma eğilimi gösterir. Genetiğe dair her geçen gün yeni bilgilere ulaşmak söz konusu alanın oldukça geniş ve zor olduğunu gösterir. Gelecekte ise stres seviyesinin en yoğun olduğu meslekler arasında genetik mühendislerini de görme ihtimali bir hayli yüksek.