İşçi Hangi Durumlarda Kıdem Tazminatı Alamaz?

Kıdem Tazminatı; bir çalışanın işinden ayrılırken gerekli şartlar sağlandığı takdirde çalışma süresince verdiği emeklerinin karşılığı olarak işverenden alacağı toplu paradır. Çalışan ile işveren arasındaki ilişkiler sonlandığı zaman işveren bu ücreti kanunen ödemek durumundadır.

İşveren ve işçinin karşılıklı yerine getirmesi gereken yükümlülükler gereğince işçinin yerine getirmediği bazı sorumlulukların sonucunda işveren iş akdini feshetme hakkına sahiptir. Bu fesih sonucunda ise işçi kıdem tazminatı alma hakkını kaybeder.

Peki, işçi hangi durumlarda kıdem tazminatı alma hakkını kaybeder?

1. İşçinin Sadakat Yükümlülükleri ve Sadakatsiz Davranması

Çalışan, iş ilişkisi süresince işverene karşı sadakatsiz davranışlardan kaçınmalıdır. Çalışanın sadakat borcu, çalışanı işverenin işe ve işyerine ilişkin menfaatlerini korumak ve işvereni riske atacak davranışlardan kaçınmakla yükümlü kılar. Sadakatsizlik söz konusu olduğunda işveren iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir ve çalışan kıdem tazminatı hakkını kaybeder.

2. İşçinin Kendi Kusuruyla Hastalanması Veya Engelli Duruma Gelmesi 

 İşçinin kendi kastından veya düzensiz yaşam tarzından kaynaklanan hastalık veya engellilik durumu nedeniyle üç iş günü üst üste veya bir ay içinde toplam beş iş günü işe gelmemesi halinde, işveren iş akdini feshedebilir ve işçi kıdem tazminatı almaz.

Alkol veya uyuşturucu bağımlılığı nedeniyle üç gün üst üste veya bir ay içinde beş kez işe gelmemesi durumunda işveren, iş akdini haklı nedenle feshedebilir ve işçi kıdem tazminatı alamaz.

İşçinin sağlık durumunun tedavi edilemez ve çalışması işyerinde sakıncalı olduğu sağlık kurulu raporuyla belirlenirse, işveren bu gerekçeyle iş akdini feshedebilir ve işçi kıdem tazminatı alamaz.

3. İşçinin İşe Girerken Yanıltıcı Bilgi Vermesi

Çalışan, iş sözleşmesinin süresi boyunca sahip olduğu nitelikler, iş bilgisi, beceriler ve deneyimler hakkında doğru ve eksiksiz bilgi vermekle yükümlüdür. Çalışan yanlış bilgi verirse ve yanlış bilgi sözleşmenin gereklerinin yerine getirilmesi için önemliyse, işveren sözleşmeyi fesheder ve çalışan kıdem tazminatı alamaz.

Eleman.net Tazminat hesaplama robotu ile hak ettiğiniz tazminat tutarını net veya brüt maaşınıza göre ayrıntılı olarak hesaplayın. Hesaplama yöntemi hakkında detaylı bilgi edinin.

4. İşçinin, İşveren Veya Ailesine Yönelik Kötü Fiilleri Bulunması 

Ahlak ve iyi niyet kuralları hem işveren hem de çalışan için karşılıklı olarak geçerlidir. İşçinin, işverenin veya aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak şekilde sözler söylemesi veya davranışlarda bulunması halinde işveren iş sözleşmesini fesheder ve bu durumda çalışan kıdem tazminatı alamaz.

5. İşçinin İşverenin Meslek Sırlarını İfşa Etmesi

Çalışan, işi dolayısıyla öğrendiği sırları saklamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük iş sözleşmesi feshedilse dahi devam eder. İşçi, işverenin mesleki sırlarını açıklar ve başkalarının öğrenmesine izin verirse kıdem tazminatı alamaz. İşçinin iş dolayısıyla öğrendiği sırları ifşa etmemesi hem ahlaktan hem de iş hukukundan kaynaklanan bir yükümlülüktür.

6. İşçinin Devamsızlığı Halinde Kıdem Tazminatını Kaybetmesi

Çalışanın ardı ardına iki iş günü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü işine devam etmemesi durumunda İşveren iş sözleşmesini feshedebilir ve çalışan kıdem tazminatı alamaz. İşverenin, iş akdini feshetmek için en sık başvurduğu yol bir çalışanın devamsızlığıdır. İşverenler devamsızlığı kanıtlamak için tutanak tutmakta ve bu tutanağı imzalayan çalışma arkadaşları veya yöneticiler iş mahkemesinde tanık olarak dinlenmektedir. Çalışan tutanağa karşı tanık delili ile devamsızlık yapmadığını ispatlayabilir ve kıdem tazminatına hak kazanabilir.

Çalışanın devamsızlığı işverene her durumda iş akdini feshetme hakkı vermez. Devamsızlığın haklı bir gerekçeye dayanması halinde işverenin fesih imkânı bulunmamaktadır. Çalışanın hastalığı, aile üyelerinden birinin veya yakınlarının ölümü veya hastalığı işe devamsızlığı haklı kılan nedenlerdir. Devamsızlık, çalışanın işine devam etmemesi durumudur. İşyerine giden ancak iş görme borcunu yerine getirmeye hiç başlamayan bir çalışan devamsız sayılmamalıdır. Devamsızlık yapılan saatler eklenerek belirli bir gün sayısına ulaşıldığında işverenin haklı feshi doğmaz.

Bu da İlginizi Çekebilir: Kıdem Tazminatı Alma Şartları Nelerdir?

7.    İşçinin İş Güvenliğini Tehlikeye Düşürmesi 

İşçinin kendi isteği veya ihmali yüzünden iş güvenliğini tehlike düşürmesi, işverene ait olsun olmasın işyerinde bulunan makinaları, tesisatı veya başka malları, kendisinin 30 günlük ücretiyle ödenemeyecek şekilde hasar uğratması halinde işveren iş akdini feshedebilir ve işçi, kıdem tazminatı alamaz. 

8.    Zorlayıcı Sebeplerin Yaşanması

İşveren, çalışanın işyerinde 1 haftadan fazla süreyle çalışmasını engelleyen zorlayıcı bir neden ortaya çıkması halinde sözleşmeyi haklı nedenle feshedebilir.

9.    İşçinin Tutuklanması

İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde kıdemine göre, 6 aylık bir işçiyse bu durumun 2 haftadan fazla sürmesi, 6 ay-1,5 yıl arasında işçiyse 4 haftadan fazla sürmesi, 1,5 yıl- 3 yıl arasında işçiyse 6 haftadan fazla sürmesi, 3 yıldan fazla işçiyse 8 haftadan fazla sürmesi halinde işveren iş akdini haklı nedenle feshedebilir ve işçi kıdem tazminatı alamaz.