Ekonomik şartlar, kişisel sebepler insanları ek iş yapmak zorunda bırakabiliyor. Bazı meslekler ek iş yapabilmeye olanak sağlarken bazı meslekler de koşulları gereği ek iş yapabilme imkânı tanımıyor. Peki, memurlar hangi grupta yer alıyor? Bir devlet memuru ek iş yapabilir mi, şirket açabilir mi veya hangi ek işleri yapabilir gibi soruları yazımızda cevaplandırdık.
Devlet Memurları Kanunu gereği devlet memurlarının ek iş yapması yasaklanmıştı. Ancak geçtiğimiz yıllarda 657 sayılı kanununda yapılan ek değişikliklere göre devlet memurlarına bazı şartlar doğrultusunda ek iş yapabilme hakkı tanındı. Kanuna göre memurlar sigortalı olarak bir işyerinde çalışamıyor ya da kendi adlarına yine sosyal güvenlik sistemine dâhil olarak işyeri kuramıyor. Ancak bu bağı kurmadan bazı faaliyetlerde bulunmaları mümkün oluyor. Şimdi, devlet memurlarına ek gelir olarak neler hala yasak, cezası var mıdır, hangi ek işler serbest, devlet memuru ek iş olarak ne yapabilir, başlıklar halinde inceleyelim.
Bu da İlginizi Çekebilir: Ek İş Ne Yapabilirim Diyenlere Öneriler
Özel Öğretim Kurumları Kanunu'na göre, resmi okullarda memur statüsünde olan öğretmenler, asli görevlerini aksatmadıkları sürece, çalıştıkları kurumdan izin aldıkları ve aylık olarak belirlenen haftalık ders saatini tamamladıkları takdirde, aylık olarak belirlenen haftalık ders saatinin yarısı kadar ücretli ders verebilirler. Bir öğretmenin toplam ders saati haftalık olarak 30 saati geçemez.
Devlet memurları, ek gelir elde etmek için oyun ve tiyatro gibi sanatsal faaliyetlerde bulunabilirler. İşlerini mesai saatleri dışında yapmak kaydıyla dizi, film veya tiyatro oyunlarında rol alabilirler. Bununla birlikte, görevlerini küçük düşürücü davranışlardan kaçınmak ve sosyal güvenlik ilişkisi kurmamak şartı da mevcuttur. Ayrıca, sahneye çıkarak şarkı söyleme veya bir müzik şirketiyle telif sözleşmesi yaparak CD çıkarma gibi faaliyetlerde bulunabilirler. Bu duruma en iyi örnek, aynı zamanda Genel Cerrah olan Sanatçı Ferhat Göçer'dir. Göçer, İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Şan Bölümü'nü bitirerek şarkıcılığa devam etmektedir.
Memurlar, genellikle esnaflık veya tüccarlık gibi ticari faaliyetlerde bulunamazlar; ancak anonim ve limited şirketlere hisse ortağı olabilirler. Bununla birlikte, hissedarlıkları sadece şirketi temsil edici bir pozisyonda bulunmalarına olanak tanımaz. Yani, memur statüsünde olan bir kişi, bir şirketi yönetemez veya onun adına ticari kararlar alamaz. Bu kısıtlama, genellikle memurların bağımsız ticari faaliyetlerde bulunmalarını önlemek ve kamu hizmetine adanmışlıklarını korumak amacıyla getirilmiştir. Bu nedenle, memurlar, genellikle mülkiyet veya yatırım amaçlı hisse sahibi olabilirler, ancak ticari işletmelerde aktif bir rol oynamaları sınırlıdır.
Devlet memurlarının ticari taksi plakası sahibi olması kesin bir şekilde yasaklanmıştır. Ticari taksilerden ek gelir elde eden memurlara ceza uygulanır. Devlet Personel Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada, devlet memurlarının ticari taksi plakasından kira veya benzeri ad altında herhangi bir gelir elde etmesinin veya ticari taksi işletmeciliği yapmasının uygun bulunmadığı belirtilmiştir.
Bir devlet memuru, genel olarak e-ticaret yapabilir. Ancak, yapılacak olan ticaret faaliyetinin memurun görev ve sorumluluklarına uygun olması ve hizmet verdiği kurumun izin ve yönergelerine uygun olması gerekmektedir. Devlet memurları, genellikle kamu hizmetine adanmışlıklarını korumak ve çıkar çatışmalarını önlemek amacıyla ticari faaliyetlerde bulunmaktan kaçınmalıdır. Bu nedenle, eğer bir devlet memuru e-ticaret yapacaksa, bu faaliyetin yasalara ve kurallara uygun olduğundan emin olmalı ve işle ilgili herhangi bir çıkar çatışması riskini bertaraf etmelidir. Ayrıca, memurun görev yaptığı kurumun izin ve yönergelerine uygun olarak hareket etmesi de önemlidir.
Avukatlık kanununda, kamu avukatlarına dair önemli bir kısıtlama bulunmaktadır. Bu kısıtlama, kamu avukatlarının, aylık karşılığı görev yaptıkları ve memur sıfatını taşıdıkları durumlarda, kendi aileleri dahi olsa avukatlık yapamayacaklarını açıkça ifade etmektedir.
Bu düzenleme, kamu avukatlarının bağımsızlık ve tarafsızlık ilkelerine olan önemli bağlılığını vurgular. Kamu avukatlarının, kamu hizmeti yürütürken tarafsızlığını koruması ve herhangi bir çıkar çatışmasına yol açabilecek durumlardan kaçınması esastır. Bu nedenle, kendi aile fertleriyle dahi avukatlık yapmaları yasaklanmıştır.
Devlet memurları, ücretsiz izne ayrıldıkları süre boyunca ek gelir elde etmek amacıyla özel sektörde sigortalı olarak çalışamazlar. Bu kural, devlet memurlarının, ücretsiz izin sürecinde dahi devlet memuru olarak kaldıkları ve bu nedenle memuriyet sorumluluklarının, hak ve yükümlülüklerinin devam ettiği gerçeğine dayanmaktadır.
Devlet memurlarının spor müsabakalarında hakemlik yapabilme konusu, Devlet Personel Başkanlığı tarafından açıklığa kavuşturulmuştur. Genel olarak, memurlar ticari kazanç elde etmek amacıyla ek işler yapamazlar, ancak 657 Sayılı Kanunun 146. Maddesi'nde belirli istisnalar yer almaktadır. Bu istisnalardan biri, gençlik ve spor hizmetleri uygulamalarında fiili olarak görevlendirildikleri takdirde, kamu hizmeti yürüten memurların spor hizmetlerinde görev alabilecekleridir. Bu durumda, çalıştıkları kamu kurumunun en üst amiri izin verdiği sürece, memurlar bu hizmet karşılığında ücret alabilirler.
Ek iş yapan bir devlet memuru, kurallara aykırı davrandığı için disiplin cezası alabilir. Bu ceza, memurun çalıştığı kurumun disiplin yönetmeliğine göre belirlenir. Ceza, genellikle uyarı, kınama, kademe ilerlemesinin durdurulması gibi hafif cezalardan, ağır disiplin cezalarına kadar değişebilir. Ağır disiplin cezaları arasında ise görevden uzaklaştırma, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin geri alınması ve hatta görevden çıkarılma gibi cezalar yer alabilir. Bu nedenle, bir devlet memurunun ek iş yapması durumunda alacağı ceza, işlediği fiilin ağırlığına ve tekrarına bağlı olarak değişebilir.
eleman.net'te her gün yüzlerce yeni iş ilanı yayınlanıyor. Hayalindeki işe başlamak için özgeçmiş oluştur ve sana en uygun ilanlara başvur.
Hemen Özgeçmiş OluşturHesaplama Araçları
Bu siteyi kullanmadan önce verileriniz hakkında aydınlatma metnini, gizlilik ve üyelik koşullarını inceleyebilirsiniz.