EYT Hakkında En Çok Sorulan Sorular ve Cevapları

Milyonlarca kişiyi ilgilendiren EYT emeklilik haberlerindeki son dakika gelişmelerini eleman.net olarak yakından takip ediyoruz. Komisyon görüşmelerinde alınana kararlar ne oldu? Son gelişmelerle birlikte EYT prim gün sayısı nedir? EYT kademeli emeklilik nedir, EYT emekli maaşlarının yatacağı gün ve diğer merak edilen soruların cevaplarını sizin için derledik. 

EYT Düzenlemesi İle Ne Oldu?

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda 1 Ekim 2008 tarihinde yapılan değişiklikle birlikte, emekli olma şartlarının arasına prim/gün sayısı ve sigortalı olarak çalışma süresine ek olarak yaş kriteri da getirildi. Bu güncelleme ile beraber 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olarak çalışmaya başlayan çalışanlar günümüzde prim/gün sayısı ve çalışma süresini doldurmuş olmalarına rağmen yaş kriteri sebebiyle emekli olma haklarını kaybetmişti.

Kamuoyunda EYT olarak adlandırılan düzenleme ile söz konusu kişiler için emeklilik yaş kriteri kaldırılmış oldu. Yeni düzenleme ile birlikte, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlamış, prim/gün sayılarını ve çalışma sürelerini doldurmuş olan herkes emeklilik hakkı kazanmış oldu.

EYT Son Dakika Haberleri

eleman.net olarak EYT ile ilgili yapılan son dakika gelişmelerini yakından takip etmeye devam ediyoruz. EYT, yani emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili yasa önerisi Meclis Genel Kurulu’nda yapılan görüşmelerin ardından kabul edildi. Aylardır tartışılan ve üzerinde çalışılan emeklilik ile ilgili yeni hükümler nihayet yasalaştı. Bu kapsamda, 8 Eylül 1999 tarihi öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar yaş kriteri olmaksızın prim-gün ve sigortalılık süresi koşulu ile emekli olabilecek. 

SSK kapsamında çalışan ve 20 yıl sigortalılık süresini doldurmuş kadınlarda işe başlama tarihine göre 5000 – 5975 prim günü şartı zorunlu. SSK kapsamındaki erkeklerde ise 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 – 5975 prim günü şartı aranacak. BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı kapsamında çalışan kadınlarda 7200 prim günü, erkeklerde ise 9000 prim günü gerekli olacak. İşe giriş tarihine göre emekli olabilmek için gereken prim-gün tablosuna buradan ulaşabilirsiniz.

EYT'den Yararlanmanın Şartları Neler?

Son gelişmelere göre EYT düzenlemesi ile yaş sınırlaması ortadan kaldırıldı. Ayrıca emekli olmak için gereken prim/gün sayısı giriş tarihine göre belirlenecek şekilde düzenlendi. Yani, 8 Eylül 1999 öncesi sigortalılık süresi başlayan bir kişinin emekli olabilmesi için gereken prim günü, ilk işe başladığı tarihe göre 5000 ile 5975 arasında değişiklik gösterecek. 

Sonuç olarak 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe giren bir kişi, (kadınlar için 20 yıl) (erkekler için 25 yıl) sigortalılık süresini doldurmuş ve işe giriş tarihine göre istenen prim/gün sayısını tamamlamış ise EYT kapsamında emekli olabilecek.

Kademeli Prim Gün Sayısı Tablosu 2023

Kademeli emeklilik tablosu erkekler için;

Kademeli emeklilik tablosu kadınlar için;

EYT ile Kaç Kişi Emekli Olacak?

8 Eylül 1999 öncesi çalışmaya başlamış kişiler için yasa teklifi hazırlanmadan önce tüm yorumlar 1999 öncesi emeklilik kanununa göre yapılıyordu. Önceki kanuna göre 5000 prim/gün sayısı emekli olmak için yeterliydi. Bu sisteme göre yaklaşık 2 milyon 250 bin kişinin emeklilik hakkına kavuşacağı tahmin ediliyordu. Ancak yeni düzenlemeye göre emekli olmak için gereken prim/gün sayısı 5000 ile 5975 arasında değişiyor. Yeni düzenlemeye göre ilk etapta daha az kişinin emekli olacağı biliniyor. Ancak kademeli olarak 2023 sonuna kadar en az 2 milyon kişinin emeklilik hakkına kavuşacağı tahmin ediliyor.

EYT'de SSK, BAĞ-KUR, Emekli Sandığı Ayrımı Var mı?

Emekli olabilmek için prim-gün sayısını dolduran ve sigortalı olma süresi kriterini karşılayan herkes SSK, BAĞKUR, Emekli Sandığı ayırımı olmaksızın EYT düzenlemesi kapsamında yapılan değişiklikten faydalanabilecek.

EYT Düzenlemesi Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?

EYT olarak bililen Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi Meclis'te görüşülerek 01.03.2023 tarihinde yasalaştı ve karar Resmi Gazete'de yayınlandı.  Bu kapsamda 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olarak işe başlayan, sigortalılık süresi ve prim gün sayısını dolduranlar emeklilik hakkı kazanmış oldu. Prim-gün sayısının yıldan yıla tamamlanmasıyla birlikte yasadan toplamda 2 milyon 250 bin kişinin yararlanması bekleniyor.

Bu da ilginizi çekebilir: Erken Emeklilik Şartları Nelerdir?

EYT ile Emeklilik Başvurusu Nasıl Yapılacak?

E-Devlet üzerinden veya il ya da ilçenizdeki SGK müdürlüklerinden prim-gün sayınızı, sigortalı çalışma sürenizi ve son 2520 güne göre hangi statüde emekli olacağınızı öğrenmelisiniz. EYT kapsamına girdiğinizi ve hangi statüden emekli olacağınızı öğrendikten sonra e-devlet üzerinden "Gelir, aylık ödenek talep belgesinin verilmesi belgesi" seçeneğinden başvuru yapabilirsiniz. Eğer bir işte çalışıyorsanız öncelikle işten Kod-8 ile çıkmanız gerekli. E-devletten veya SGK müdürlüğünden emekli olacağınıza dair belgeyi alıp kod 8 ile işten çıktıktan sonra e-devlet üzerinden emeklilik başvurusu yapabilirsiniz.

EYT ile Emekli Olan İlk Maaşını Ne Zaman Alacak?

Emekliğe başvuran ve emekli olmaya hak kazananlar bir sonraki ay ilk emekli aylığını almaya hak kazanır. Ancak, yaşanacak yoğunluk sebebiyle prim-gün hesaplama, kurumlar arası hizmet birleştirme süreçleri belirli bir zaman alacaktır. Bu süreç ortalama 2-3 ay sürebilir. Hesaplama süreçleri tamamlandıktan sonra emekli olan bireyler hak ettikleri maaşları toplu olarak akacaktır. Örneğin Mart ayında emeklilik için başvuran bir birey Nisan ayında aylık almaya hak kazanır. Hesaplama süreçlerinin iki ay sürmesi durumunda bu kişi hak ettiği üç aylık maaşını Mayıs ayında toplu olarak alabilir.

Kıdem Tazminatları Nasıl Ödenecek?

EYT ile emekli olan kişilerin tazminatları çalıştıkları kurumlar tarafından ödenecektir. Bu düzenleme ile birlikte, işletmelerin yükünü hafifletmek için işverenlere yönelik KGF destekli kredi paketi devreye alınacağı duyurulmuştur.

İşverenler tazminatları taksitlere bölerek ödeyebilir. Ancak taksitli ödemeyi çalışanın da kabul etmesi gerekmektedir. Çalışanların taksitli ödemeyi kabul etmemesi durumunda işveren kıdem tazminatını tek seferde ödemelidir.

Kıdem tazminatının taksitli ödenmesi durumunda, işveren mevzuatlardaki yasal faizleri uygulayarak ödeme yapmak zorundadır.

EYT ile Emekli Olanlar Çalışabilecek mi?

EYT ile emekli olanlar çalışabilir. İşverenler emekli olan çalışanlarını tekrar SGK destek primi ile işe alabilir. Çalışan emeklilerin emekli aylığında herhangi bir kesinti olmaz. EYT kapsamında emekli olduktan sonra çalışacaklar için SGK destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına denk gelen tutar Hazine tarafından ödenecek. 

Borçlanma Yoluya EYT'den Faydalanabilir miyim?

EYT'den yararlanabilecek ancak henüz prim-gün sayısı dolmamış olan bireyler borçlanma yoluyla eksik primlerini tamamlayarak EYT kapsamında emekli olabilir. Kadınlar doğum borçlanması, erkekler askerlik borçlanması ile prim-gün süresini tamamlayabilir.

EYT'li Olup Olmadığını Nasıl Öğrenebilirim?

EYT'den emekli olabilmek için üç önemli kriter var. İlki 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlamış olmak. Sigortalılık süresi (Kadınlar için 20 yıl, erkekler için 25 yıl) ve işe giriş tarihine göre 5000-5975 arası prim gün sayısını tamamlamış olmak. Bu kriterleri tamamladıysanız EYT düzenlemesi kapsamında emekli olabilirsiniz.

EYT'li olup olmadığınızı, prim-gün sayınıza, sigorta başlangıç tarihinize bakarak anlayabilirsiniz. Bunun en kolay yoldan, e-Devlet'e girip SGK Tescil ve Hizmet Dökümü / İşyeri Unvan Listesi sayfasından bilgilerinizi kontrol ederek öğrenebilirsiniz.

2023 Emekli Maaş Zammı Ne Kadar Olacak?

Şu an itibariyle en düşük emekli maaşı 5.500 TL'dir. Emekli maaşı bu tutarın altında olmayacak. En yüksek emekli maaşı ise 24.793 TL’dir.

EYT Maaş Hesaplaması Nasıl Yapılmalı?

Emekli maaşları, prim-gün sayısı, sigortalılık süresi, emeklilik statüsü gibi birçok kriter dikkate alınarak hesaplanır. Sosyal Güvenlik Kurumu, kesin olmamakla birlikte emekli adaylarına kendi aylıklarını hesaplayabilmeleri için bir sayfa oluşturmuştur. Kesinlik içermemekle birlikte emekli olduğunuzda alacağınız maaşı bu sayfadan hesaplayabilirsiniz. https://uyg.sgk.gov.tr/AylikHesap/

EYT'yi Bir Gün ile Kaçıranlar Ne Yapmalı?

Yeni düzenleme ile emekli olabilmenin koşulu 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olarak çalışmaya başlamak, kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi ve işe giriş tarihine göre prim gün sayısını doldurmak. İşe giriş tarihine göre prim/gün sayılarını buradan öğrenebilirsiniz. Düzenlemede sınırlar çok net belirlendiği için maalesef 8 Eylül 1999'dan sonra işe girenler emeklilik hakkı kazanamıyor. Ancak, bu tarihten önce işe giren, işveren tarafından SGK'ya bildirimi yapılan, daha sonra sigortası ödenmeyen bireylerin dava açma hakkı bulunuyor. 8 Eylül 1999'dan önce sigortalı olarak çalışmaya başladığını ispatlayan kişiler EYT kapsamında emekli olabilme hakkı kazanıyor.

Çalışanlar EYT Hakkında Ne Düşünüyor?

Eleman.net olarak iş ve çalışma hayatına dair önemli konularda anketler düzenlemeye devam ediyoruz. Son olarak EYT düzenlemesi hakkında hem çalışan hem de işveren üyelerimize görüşlerini sorduk. 6 binden fazla katılımcıyla gerçekleşen anket sonuçlarına göre çalışan üyelerimizin %26'sı EYT kapsamında emekli olabileceğini, %74'ü ise kapsam dışı kalacağını belirtti. Emekli olan üyelerimizin %71'i emeklilikten sonra çalışacağını söylerken, %29'u ise çalışmayacağını belirtti.

İşveren tarafında ise üye firmalarımıza ilk olarak "EYT düzenlemesinden faydalanabilecek çalışanınız var mı?" diye sorduk. Üye firmalarımız bu soruya %61 oranında EVET, %39 oranında HAYIR yanıtını verdi. Üye işverenlerimiz "Emekli olan çalışanlarınızı isterlerse istihdam etmeye devam edecek misiniz?" sorusuna ise %80 oranında EVET, %20 oranında HAYIR yanıtını verdi.